Avùnnukundiọsọmẹnu devo wẹ Nicolas po Céline po pehẹ. Yé kẹalọyi azọ́ndenamẹ de he wá sọn alahọ France tọn mẹ nado sẹtẹn yì agun yọyọ de mẹ. Yé dọmọ: “To bẹjẹeji homẹ mítọn hùn taun, amọ́ mí wá jẹdò họntọn mítọn lẹ tọn. Mí ma ko vẹ́ hẹ mẹmẹsunnu lẹ to agun yọyọ mítọn mẹ.” a Po avùnnukundiọsọmẹnu he e nọ bẹhẹn lẹ po, nawẹ a gán do kọdetọn dagbe gbọn whenue a sẹtẹn yì agun yọyọ de mẹ? Etẹwẹ mẹdevo lẹ gán wà nado gọalọ? Humọ, dona gbigbọmẹ tọn tẹlẹ wẹ a gán mọyi to agun yọyọ towe mẹ, podọ detẹ lẹ wẹ a gán má hẹ yé?

NUNỌWHINNUSẸ́N ẸNẸ DELẸ HE NA GỌALỌNA WE

1. Nọ ganjẹ Jehovah go. (Salm. 37:5) To whenue azọ́n de asu Kazumi he nọ nọ̀ Japon tọn hlan fidevo, e sẹtẹn sọn agun he mẹ e ko nọ na owhe 20 de mẹ. Nawẹ e “jo aliho [etọn] do alọmẹ na Jehovah” gbọn? E dọmọ: “N’dọ obu ṣie, numọtolanmẹ ṣokẹdẹninọ tọn ṣie po magbọjẹ ṣie lẹpo po na Jehovah. Whedepopenu he n’wàmọ, e nọ na mi huhlọn he n’do hudo etọn.”

Nawẹ a gán hẹn jidide towe to Jehovah mẹ sinyẹn deji gbọn? Kẹdẹdile atinvu de nọ do hudo osin po núdùdù po tọn nado whẹ́n do, mọ wẹ e nọ biọ dọ mí ni na núdùdù yise mítọn na e nido whẹ́n do niyẹn. Nicolas he yin nùdego wayi mọdọ ayihamẹlinlẹnpọn do apajlẹ sunnu delẹ tọn ji, enẹ wẹ mẹhe basi avọ́sinsan susu nado wà ojlo Jiwheyẹwhe tọn lẹ taidi Ablaham, Jesu po Paulu po, hẹn jidide emitọn to godonọnamẹ Jehovah tọn mẹ sinyẹn deji.  Tito Biblu pinplọn mẹdetiti tọn gbesisọ tọn de na gọalọna we nado pehẹ diọdo depope he a na pannukọn to gbẹ̀mẹ, podọ e nasọ zọ́n bọ a na mọ nunina gbigbọmẹ tọn he a gán má hẹ mẹdevo lẹ to agun yọyọ towe mẹ.

2. Nọ dapana nuyijlẹdonugo bibasi. (Yẹwh. 7:10) Whenue Jules sẹtẹn sọn Bénin yì États-Unis, e mọdọ aṣa he to dọ́n gbọnvo taun. E flin dọmọ: “E ṣí na mi dọ n’dona pìn otàn gbẹzan tọn ṣie na mẹdopodopo he n’dukosọna whla tintan.” Na e ma nọ yì domọ to fie e tlọ́n wutu, e jẹ ede klandovo na agun lọ ji. Amọ́, whenue e wá jẹakọ hẹ mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu lẹ po ganji, e diọ pọndohlan etọn. E dọmọ: “Todin n’wá mọdọ mahopọnna fidepope he mí te to aigba ji, nudopolọ wẹ mí yin. Mẹlẹ nọ yinuwa to aliho he gbọnvo mẹ poun wẹ. Nujọnu wẹ e yin nado nọ yí mẹlẹ do lehe yé te do.” Enẹwutu, ma nọ yí agun towe hoho jlẹdo yọyọ lọ go blo. Anne-Lise he yin mẹmẹyọnnu gbehosọnalitọ de dọmọ: “N’ma sẹtẹn nado yì dín nuhe n’ko jodo godo lẹ. N’wàmọ nado mọ onú yọyọ devo lẹ wẹ.”

Mẹho agun tọn lẹ lọsu dona dapana agun hoho he mẹ yé tlọ́n yiyijlẹdo yọyọ lọ go. Aliho voovo he mẹ nulẹ nọ yin wiwà te ma nọ ylan to yede mẹ dandan. Nuyọnẹnnu wẹ e yin nado yọ́n ninọmẹ lẹdo lọ tọn lẹ whẹpo do na anademẹ. (Yẹwh. 3:1, 7b) E nọ yọ́n hugan nado nọ ze apajlẹ dai hú nado nọ zín linlẹn mẹdetiti tọn lẹ do agun de ji.—2 Kọl. 1:24.

3. Hẹn alọnu towe ján to agun yọyọ towe mẹ. (Flp. 1:27) Tẹnsisẹ nọ biọ whenu po vivẹnu susu po, amọ́ nado nọ yì opli agun tọn lẹ nukun sọ nukun tlolo he a sẹtẹn eyin e yọnbasi yin nujọnu taun. To popolẹpo mẹ, eyin mẹhe to agun yọyọ towe mẹ lẹ ma nọ mọ we gbede kavi nọ mọ we dopo vlavo, nawẹ yé gán gọalọna we gbọn? Lucinda he sẹtẹn po viyọnnu etọn awe po yì tòdaho de mẹ to Afrique du Sud dọmọ: “Mẹlẹ na mi ayinamẹ nado ze ayiha do lehe n’na vẹ́ hẹ mẹhe to agun yọyọ ṣie mẹ lẹ, nọ wazọ́n hẹ mẹdevo lẹ to lizọnyizọn lọ mẹ bosọ nọ do mahẹ to opli lẹ mẹ do ji. Mí sọ yigbe dọ owhé mítọn ni nọ yin yiyizan na opli sinsẹ̀nzọn kunnudegbe tọn.”

‘Vivẹnudido to kọndopọ mẹ’ to nuwiwa gbigbọmẹ tọn lẹ mẹ hẹ mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu he to agun yọyọ towe mẹ lẹ po yin aliho dagbe de nado yidogọna “yise wẹndagbe lọ tọn.” Mẹho agun tọn Anne-Lise he hó mí dọ to aga lẹ tọn na ẹn tuli nado tẹnpọn bo dọyẹwheho po mẹlẹpo po. Etẹwẹ yin kọdetọn lọ? E dọmọ: “N’yawu doayi e go dọ aṣli de niyẹn na e nido pà mẹ.” Humọ, dewe zizejo na azọ́n delẹ taidi Plitẹnhọ Ahọluduta tọn lọ jijlado kavi hinhẹn ẹn do wiwe ji na dohia dọ a nọ mọ todin dọ agun towe niyẹn. Lehe a to alọnu towe hẹn ján to nuwiwa agun lọ tọn lẹ mẹ do sọ, mọ wẹ mẹlẹ na yawu kẹalọyi we bọ a nasọ mọ dewe di apadewhe whẹndo gbigbọmẹ tọn yọyọ towe tọn do niyẹn.

4. Jihọntọn yọyọ lẹ. (2 Kọl. 6:11-13) Ojlo didohia to mẹdevo lẹ mẹ wẹ yin aliho dagbe hugan lọ nado jihọntọn lẹ, enẹwutu nọ wá opli lẹ jẹnukọn, podọ ma nọ plaplaji nado yì whé blo, ehe  na zọ́n bọ a na dọnsẹpọ mẹdevo lẹ bo na jẹakọ hẹ yé dogọ. Dovivẹnu ahundopo tọn nado yọ́n yinkọ yetọn lẹ. Eyin a nọ flin yinkọ mẹlẹ tọn bo nọ jọmẹ bosọ yọ́n dọnsẹpọ, e na bọawuna yé nado dọnsẹpọ we, podọ ayihaawe ma tin dọ mọwiwà na zọ́n bọ a na jihọntọn yọyọ dagbe lẹ.

Kakati nado nọ whlá gbẹtọ-yinyin towe na mẹlẹ nido kẹalọyi we, dike mẹmẹsunnu po mẹmẹyọnnu yọyọ towe lẹ po ni yọ́n we dile a te do nugbonugbo. Wà nuhe Lucinda dọ lọ, e dọmọ: “Mí tindo họntọn vivẹ́ lẹ todin na mí nọ ze afọdide tintan lọ nado basi oylọna mẹdevo lẹ wá owhé mítọn gbè wutu.”

“MÌ NỌ KẸALỌYI ODE AWETỌ”

Plitẹnhọ Ahọluduta tọn he gọ́ na nukunmẹ yọyọ lẹ de mẹ bibiọ gán gbàhundonamẹ. Enẹwutu, nawẹ a gán hẹn nulẹ bọawu dogọ na mẹhe ṣẹṣẹ wá de gbọn? Apọsteli Paulu na mí tuli nado “nọ kẹalọyi ode awetọ, kẹdẹdile Klisti lọsu kẹalọyi [mí] do.” (Lom. 15:7) Eyin mẹho agun tọn lẹ nọ hodo apajlẹ Klisti tọn, yé gán gọalọna mẹhe ṣẹṣẹ wá agun yetọn mẹ lẹ nado voawu. (Pọ́n apotin lọ “ Nuhe Nọ Zọ́n bọ Tẹnsisẹ De Nọ Tindo Kọdetọn Dagbe.”) Enẹwutu, mẹlẹpo to agun lọ mẹ, etlẹ yin yọpọvu lẹ lọsu do adà de nado yiwà nado hẹn mẹhe ṣẹṣẹ sẹtẹn lẹ voawu.

Alọkikẹyi mẹdevo lẹ nọ biọ dọ yè ni do johẹmẹ hia yé, amọ́ e gán sọ biọ dọ yè ni gọalọna yé to aliho yọ́n-na-yizan lẹ mẹ. Di apajlẹ, mẹmẹyọnnu de yí whenu họakuẹ etọn zan nado yì disa hẹ mẹmẹyọnnu he ṣẹṣẹ sẹtẹn de gbọn lẹdo tòdaho lọ tọn lẹ mẹ bo basi zẹẹmẹ lehe yè nọ do ahihun lẹ do tọn na ẹn. Nuhe mẹmẹyọnnu lọ wà yinuwado mẹhe ṣẹṣẹ sẹtẹn lọ ji taun bosọ gọalọna ẹn nado yawu diọada.

DOTẸNMẸ DE NADO YINUKỌN TO GBIGBỌ-LIHO

Dile owẹ̀n de to whinwhẹ́n, e nọ diọ agbasa whlasusu whẹpo awà etọn lẹ do nọ tindo nugopipe nado zlọn. Mọdopolọ whenue a sẹtẹn yì agun yọyọ de mẹ, a dona diọ pọndohlan he na glọnalina we  nado zlọn to yẹhiadonu-liho to sinsẹ̀nzọn Jehovah tọn mẹ. Nicolas po Céline po dọmọ: “Azọ́nplọnmẹ dagbe taun de wẹ tẹnsisẹ yin. Adadidiọ sọgbe hẹ mẹyọyọ lẹ po onú voovo lẹ po gọalọna mí nado wleawuna jẹhẹnu yọyọ lẹ.” Jean-Charles he go mí donù wayi dọ lehe e wà dagbe na whẹndo etọn do, e dọmọ: “Diọdo lọ ko gọalọna ovi mítọn lẹ nado yinukọn to agun yọyọ lọ mẹ. To osun kleun delẹ poun godo, viyọnnu mítọn jẹ azọ́nwa ji to opli osẹ ṣẹnṣẹn tọn ji, podọ visunnu mítọn lẹzun wẹnlatọ he ma yí baptẹm.”

Bọ eyin ninọmẹ towe ma na we dotẹnmẹ nado sẹtẹn yì fie nuhudo sù te lo? To whenẹnu, naegbọn a ma na pọ́n dewe hlan di mẹhe ṣẹṣẹ wá agun towe mẹ, bo dovivẹnu nado yí delẹ to ayinamẹ he yin nina to aga lẹ mẹ do yizan mẹ? Dile a to ginganjẹ Jehovah go, nọ hẹn alọnu towe ján to gigọ́ mẹ to nuwiwa agun lọ tọn lẹ mẹ, bo basi tito nado nọ wazọ́n dopọ hẹ mẹdevo lẹ to lizọnyizọn lọ mẹ bosọ jihọntọn yọyọ lẹ kavi vẹ́ dogọ hẹ mẹhe a ko jihọntọn hẹ lẹ. Be a gán ze afọdide tintan lọ nado gọalọna mẹyọyọ lẹ kavi mẹhe to nuhudo mẹ lẹ to aliho dagbe delẹ mẹ ya? Na owanyi wẹ yè do nọ yọ́n Klistiani nugbo lẹ wutu, ayihaawe ma tin dọ mọwiwà na yidogọna nukọnyiyi towe to gbigbọ-liho. (Joh. 13:35) A gán kudeji dọ “avọ́sinsan mọnkọtọn lẹ go wẹ homẹ Jiwheyẹwhe tọn nọ hùn do taun.”—Heb. 13:16.

Mahopọnna nuhahun lẹ, Klistiani susu ko sẹtẹn yì agun yọyọ de mẹ bosọ tindo kọdetọn dagbe, podọ e gán pà hiẹ lọsu! Anne-Lise dọmọ: “Agun didiọ ko gọalọna mi nado nọ hùndonuvo.” Kazumi kudeji todin dọ eyin yè sẹtẹn, “e nọ gọalọnamẹ nado mọ godonọnamẹ Jehovah tọn hugan gbede pọ́n.” Bọ etẹwẹ yin numọtolanmẹ Jules tọn? E dọmọ: “Họntọn he n’ji lẹ gọalọna mi nado nọ voawu. Todin, n’nọ mọ dee di apadewhe agun yọyọ ṣie tọn ehe mẹ e na vẹawuna mi nado tọ́n sọn.”