Ehecha oĩva pype

Ehecha oĩva pype

Oñeporandúva jepi

Oñeporandúva jepi

¿Maná ha kodornís añónte piko hoʼu rakaʼe umi israelita oĩrõ guare pe desiértope?

Umi israelita oĩrõ guare pe desiértope 40 áño aja, la iñaliménto prinsipál haʼe vaʼekue pe maná (Éx. 16:35). Upéicha avei, 2 vése Jehová omeʼẽ vaʼekue chupekuéra hoʼu hag̃ua umi kodornís (Éx. 16:12, 13; Núm. 11:31). Péro umi israelita oguereko vaʼekue avei ótra kósa hoʼu vaʼerã, sólo ke saʼivénte.

Por ehémplo, sapyʼánte Jehová ogia chupekuéra umi ‘lugár opytuʼu hag̃uáme’, ha upépe otopa hikuái y ha ótro tembiʼu hoʼu vaʼerã (Núm. 10:33). Peteĩva umi lugár héra Elim, “upépe oĩ 12 ykua yvu ha 70 palméra máta” (Éx. 15:27). Umi palméra máta posívlemente ojogua umi jahechávape pe taʼanga oĩva páhina 31-pe ko artíkulope. Peteĩ lívro heʼi: “Ko palméra okakuaáva heta rrehiónpe, omeʼẽ hetaiterei persónape aliménto, aséite ha rrefúhio. Upévare enterove plánta oĩvagui pe desiértope, kóva la ojepuruvéva alimentorã” (Plants of the Bible).

Posívlemente umi israelita opyta vaʼekue opytuʼu hag̃ua peteĩ lugár héravape oasis de Feiran. Ko lugár oĩ vaʼekue pe Feiran yrapépe. a Ko yrape ipuku 130 kilómetro, ha péva pe ipukuve, iporãve ha ikonosidovéva pe Sinaípe, según heʼi hese peteĩ lívro (Discovering the World of the Bible). Ko lívro heʼi avei rehóramo 45 kilómetrorupi oñepyrũhágui pe y, retopataha pe oásis de Feiran. Ko oásis ipuku 4,8 kilómetro ha oĩ ijalturahápe 610 métrorupi pe márgui. Upépe henyhẽ umi palméra, ha iporãitereígui la lugár ojeʼe voi ojoguaha pe hardín de Edénpe. Ymaite guive hetaiterei persóna oho oikuaa hag̃ua ko oásis de Feiran, oĩ rupi upépe hetaiterei rasa umi palméra jahecháva pe taʼangápe oĩva páhina 31-pe.

Umi palméra oĩva Feiránpe

Osẽrõ guare Egíptogui, umi israelita oraha vaʼekue mása ojejapóva arínagui, mbaʼyru ñaamasa hag̃ua, ha provávlemente oraha avei hikuái aséite ha unos kuánto semílla. Jaikuaaháicha, koʼã mbaʼe pyaʼe oñembyaipa. Upévare “ogueraha avei hikuái hetaiterei vaka, ovecha ha kavara” (Éx. 12:34-39). Péro ijetuʼueterei rupi ojeiko lája pe desiértore, oiméne heta umi hymbakuéra omano rakaʼe. Ikatu avei haʼekuéra voi ojuka hoʼu hag̃ua, térã ojapo hag̃ua sakrifísio umi dios fálsope (Hech. 7:39-43). b Upéicha avei, umi israelita omongakuaa vaʼekue ovecha ha vaka. Jaʼekuaa upéicha hague, pórke Jehová heʼi vaʼekue chupekuéra naiñeʼẽrendúirõ guare hikuái: “Pende raʼykuéragui oikóta pastór pe desiértope 40 áño pukukue” (Núm. 14:33). Upévare ikatu avei oreko hikuái kamby ha soʼo hoʼu hag̃ua. Péro upéicharõ jepe umíva ndohupytypamoʼãi voínte enterovépe g̃uarã, pórke upépe oĩ hikuái 3 millones rupi, umi 40 áño pukukue aja. c

¿Moõgui piko okonsegi hikuái y ha tembiʼu hymbakuérape g̃uarã? d Upe tiémpope pyʼỹive oky vaʼekue, ha upévare umi plánta hetave oĩ pe desiértope. Pe lívro Perspicacia para comprender las Escrituras, volúmen 1 oexplika ojapoha 3.500 áño “pe y hetave hague Arábiape ko tiempopeguágui. Oĩ rupi hetaiterei yrape isékova haʼe peteĩ pruéva ohechauka porãva yma oĩ hague époka okyve hague, ha upéicha rupi oĩve hague y”. Upéicharõ jepe, pe desiérto isekoiterei ha oporomongyhyje vaʼekue (Deut. 8:14-16). Jehová ndojapóirire pe milágro omeʼẽvo chupekuéra y, umi israelita ha hymbakuéra kompletoite omanomba vaʼerãmoʼã (Éx. 15:22-25; 17:1-6; Núm. 20:2, 11).

Moisés heʼi vaʼekue umi israelítape Jehová omeʼẽ hague chupekuéra pe maná oñealimenta hag̃ua hikuái, ikatu hag̃uáicha ohechakuaa “yvypóra nodependeiha pan rehe añónte oikove hag̃ua, síno opa mbaʼe Jehová heʼívare” (Deut. 8:3).

a Ehecha La Atalaya 1 de mayo de 1992, páhina 24 ha 25.

b La Biblia omombeʼu umi israelita 2 vése omeʼẽ hague umi animál sakrifísioramo pe desiértope Jehovápe g̃uarã. Primera ves ojapo upéva oñepyrũrõ guare pe saserdósio, ha segunda ves katu ojapo hikuái pe Páskuape. Upéva oiko vaʼekue áño 1512-pe a.C., amo un áñorupi umi israelita osẽ rire Egíptogui (Lev. 8:14–9:24; Núm. 9:1-5).

c Opakuévo umi 40 áño, umi israelita oĩramo guare pe desiértope, ogueraha hikuái hetaiterei mymba umi gerrahágui (Núm. 31:32-34). Upéicharõ jepe, oike peve pe Tiérra Prometídape, osegi kuri hoʼu hikuái pe maná (Jos. 5:10-12).

d Ndaipóri mbaʼeve ohechaukáva, umi animál hoʼu hague avei pe maná. Jehová heʼi umi israelítape káda uno ombyaty vaʼerãha asegún la ikatútava hoʼu (Éx. 16:15, 16).