Anuu nünüiki: «Atkaajiraajeerü wayuu sainküin mmakat süpüshua. Mülieerü maʼi saaʼin wayuu sütüma jamü je sütüma ayuulii sainküin mma. Je akutkujaweerü tü mmakat sainküin mma» (Lucas 21:10, 11). Maʼaka shiyaawatünüin wayuu sükajee tü shiweeyainkat, shiyaawateerü wayuu sülüʼülüin nükalia Maleiwa süpüla aluwatawaa sükajee tü kasa alatajatkat sainküin mmakat süpüshuaʼa. ¿Ekeraajüsüche tü nümakat Jesuu sainküin mmakat süpüshuaʼa? Wekiraja sünain waneirua kasa alatakat sainküin mma.

1.ATKAAJIRAAJEERÜ WAYUU

Soʼu tü juyakat 1914 oʼttüsü wanee atkawaa keemakat maʼin. Naashin waneinnua wayuu ashajülii süchiki kasa alatüirü, aʼwanajaashaatasü sukuwaʼipa mmapaʼakat soʼujee tia juyakat. Shiasaʼa sutuma müliashaatain maʼin wayuu sainküin mmakat süpüshuaʼa sutuma atkawaakat tia. Sünain tia atkawaakat keemajüsü maʼin sütkaayaka wayuu. Eejatü tanque, wonpa, katkousü, kaasü weneenamaajatü otta waneirua aʼapülou keemajüsü maʼin. Shiasaʼa sünain tü kanüliakat Segunda Guerra Mundial, eejatü bomba atómica. Soʼujee tü juyakat 1914 kooʼomüinsü maʼin tü atkawaakat sainküin mmakat süpüshuaʼa otta wattashaatasü saalii wayuu outaka sünain.

2. AKUTKUJAWEERÜ TÜ MMAKAT

Aküjünüsü sutuma Britannica Academic eesü maʼaka 100 sukua sukutkujaain tü Mmakat juyawai sümaa emetuluin shia. Jee müsia, tü kanüliakat Servicio Geológico chakat Estados Unidos süküjain sünain sukutkujaweerüin tü Mmakat juyawai poloo aipiruamüin sukua sümaa emetuluin maʼin shia, alatüsü tia soʼujee juyaka 1900. Eeshii eekai namüin: «Nnojotsiaajeʼe akutkujaain maʼin tü Mmakat maaʼulu, shiajaʼa neʼe mapüleeitpain atüjawaa saaʼu jalain akutkujaain tü Mmakat». Jaʼitairü jamüin sünüiki wayuu süchiki tia, watüjaa aaʼu wattainna naalii na wayuu müliakana jee outakana sutuma sukutkujaain maaʼin tü Mmakat maaʼulu.

3. MÜLIEERÜ SAAʼIN WAYUU SUTUMA JAMÜ

Sainküinpünaa mmakat süpüshuaʼa müliasü saaʼin wayuu sutuma jamü, sutuma joouluin tü atkawaakat, maliain tü nneetkat, keejiain namüin na poliitikokana aapawaa sünneetse wayuu otta müliasü saaʼin wayuu sutuma amüloulin süchon aʼttiee. Anuu wanee pütchi sutuma Programa Mundial de Alimentos: «Sainküin mmakat süpüshuaʼa, 821 miyoone na wayuu alatitkana jamü otta naʼakajee naya wayuukana 124 miyoone na eekana süpüla outuin sutuma jamü» (2018 Year in Review). Juyawai, outushii 3 miyoone sien miit tepichi sutuma nalatirüin jamü. Soʼu 2011, naʼakajee 100 tepichi outakana, 45 na outakana sutuma nalatirüin jamü.

4. MÜLIEERÜ SAAʼIN WAYUU SUTUMA AYUULII

Anuu wanee pütchi sutuma Organización Mundial de la Salud: «Soʼujee juyaka 2000, müliasü maʼin wayuu sutuma ayuulii sainküin mmaka. Eeshii eekai ayuulin sutuma tü kanüliakat cólera, fiebre amarilla otta eeshii eeka ayuulin nasoso, eekai saapaain tü kanüliakat gripe pandémica, síndrome respiratorio de Oriente Medio, ébola, zika otta müsia jekenainka tü ayuuliikat COVID-19». Mayaapejeʼe nekirajaashaanain na cientiificokana otta na tottootkana süchiirua tü shipinasekat ayuulii, isasia neʼe nachiki nantüin sünain shipinase süpüshuaʼa tü ayuuliikat.

5. AKÜJÜNEERÜ NÜNÜIKI MALEIWA SAINKÜIN MMAKAT SÜPÜSHUAʼA

Anuu wane kasa alatajatkat naashin Jesuu süpülapünaa nuluwataain Maleiwa saaʼu tü Mmakat: «Aküjüneerü sümüin wayuu tü pütchi anasükat, tü süchikikat nukuaippa Maleiwa sünain aluwatawaa. Aküjüneerü sainküin mmakat süpüshua süpüla saapünüinjatüin sütüma wayuu süpüshua. Je kettaapa shia, anteerü sükalia sajaʼlajaainjatkat oʼu tü kasakat süpüshua» (Mateo 24:14). Mayaapejeʼe joouluin kasa mojusü sainküin mmaka, alatüshii suulia 8 miyoone na wayuu aküjakana maʼin tü pütchi anasükat süchiki Nukuwaʼipa Maleiwa sünain Aluwatawaa. Aküjashii naya pütchi suluʼu 240 mma otta alatüsü suulia miit anüiki naküjaka aluʼu tia pütchikat. ¡Anakatche maʼin tia! Nnojotsü maajüin tia sümaiwa.

Ekeraajüsü maaʼulu süpüshuaʼa tü nümakat Jesuu. ¿Jamüsüche jülüjainjatka waaʼin tü nümakat? Anuu nünüiki: «Jiʼrapeena tü taküjaitpakat achiki jümüin, jütüjaweerü aaʼu sünain sülüʼülüin nükalia Maleiwa süpüla aluwatawaa» (Lucas 21:31).

Sükajee tü nümakat Jesuu süchiki tü alatajatkat maaʼulu jee tü sümakat tü Wiwüliakat, wayaawata aaʼu nüikaleʼerüin Maleiwa Sukuwaʼipa Nuluwataaya soʼu 1914.  a Soʼu juyakat tia, aluwataashi Jesukürisüto nutuma Maleiwa (Salmo 2:2, 4, 6-9). Alüʼütsü süpüla nuluwataain Maleiwa yaa saaʼu tü Mmakat, najaʼttireerü süpüshuaʼa sukuwaʼipa suluwataaya wayuu, paʼaraiiseerü tü Mmakat nutuma otta eejeena waya süpüla kaʼikat süpüshuaʼa yaa saaʼu.

Alüʼütsü süpüla shikeraajüin tü nümakat Jesuu soʼu nikirajüin na nikirajüinkana sünain oʼuraajaa, müshi nia: «Wachuntuin pümüin Puluwataainjachin chaa iipünaajee. Kasataalejeseʼe saainjünüin tü keeʼireekat paaʼin yaa mmapaʼa maʼaka sukuwaʼipa putuma chaa iipünaa» (Mateo 6:10, TNM). ¿Kasakaʼa eein sutuma Nuluwataaya Maleiwa süchikijee nüikaleʼerüin shia soʼu 1914? ¿Jameerü sukuwaʼipa wayuu nuluwataapeena Maleiwa yaa saaʼu tü Mmakat?