Bugi togó boo nakà belí: Kọ̀láá tṍó e Julia ẹà ẹ̀àsĩ́, áá nu ea ólò mòn, dú áá bé ea bọọ́ kú naa. À kọ́ nèà a bá kọọ̀: “M̀ gbĩ́ gè vààà,” bã̀àna tṍó ea tẹ̀ nè a kà nè páa kóò kọ́ nèe kọọ̀ “à dú ńgbọ́lọ́lọ́ belí kpóó té.”

Gbò tṍó ea kil deè nvéeá, Julia beè toḿ bùlà kilma ló gè tú kà agẹbá sií ló bé ea é náà nèè váà “nú ea é sígá ló baa kà kílò aa lẹ̀ẹ̀ ẹ́ boo.” Áá nu ea nyímá kọ aẹ́ láá naa nèè dú gè taá tá kói ló mm̀ sìgà dee . . .

Be o beè toḿ bùlà belí bée Julia beè naaá, éé ní olo gáẹ̀ naa ẽ́?

Náa dú pọ́lọ́ ge ẹ̀b bé eo mèà naa. Kà sĩ́, Kpá Káí leeIà mèà gã́bug gbò bia nè gbò gbálà, gbò e bà dì belí Sẹ́rà, Réshẹ̀l, Àbígẹẹ̀l, Jósẹ̀f nè Déviìd. Kpá Káí kọ̀ enè kà ńnváá ea bée kọlà Àbíshaàg beè “palàge dú lé bia.”​—1 Kíìng 1:4.

Kọ̀láá bé ea dì naa, gbele tõ̀ò gbò nvín ãa ólò bọgẹ̀ bugi togó ea kil ló bé e bà meà naa. Níá gé láá màn agẹbá tã̀àgã̀. Zẹ́ẹ́ bugi togó boo níí:

• Mm̀ enekà gbĩ̀tẽ́ ló nu, kiẽ́e 100 gbò nvín pábia beè dì, 58 beè kọọ̀ bà bọgẹ̀ bọ lẹ̀ẹ kú, boo tṍó e áá kóló 17 nen ní ea bọọ́ kúé.

• Mm̀ dõona kà gbĩ̀tẽ́ ló nu, kiẽ́e 100 gbò bia beè dì, 45 ọ̀và e bà náè nyee beè toḿ bùlà kọọ̀ ba bọgẹ̀ nyee nèè!

• Sìgà gbò nvín ãa a dọ́ kè bá kom ea kọlà anorexia, boo beè ge vààà​—ea dú zọ̀ ló ea ólò tãagẽ dùm vaá naa kọọ̀ nen agá gbĩ́ gè dé gyã́á.

 Be ò mon gbò nú ea zógè kọọ̀ kom ea kọlà anorexia dì ní ló àbèè nóo láà dé gyã́á, gbĩ́ nvèè bá. Dààmà togó tení dú ló gè lọ́ló kẽ bã ló o kà nè o tẹ̀ àbèè dõona kà kànen eo dẹlẹ̀ẹ nyíé boo. Kpá Káí kọọ̀: “Kàà lé kóò ólò vùlè a kóò e kọ̀láá tṍó, váà dú vígà ea mèà ge nvèè bá nèni mm̀ tṍó tã̀àgã̀.”​—Próvẹẹ̀b 17:17.

Mm̀ kà kà, nú eo dúù mḿ ni, ní ea ólò naa kọ é leemá gbò nen àbèè kọ è bẽ́émá vaẹ́. Zẹ́ẹ́ bugi togó boo nvín Méné Déviìd ea bée kọlà Ábsalọ̀m. Kpá Káí kọ́ọ̀:

“Bà gáà lèèlà tọ́ọ̀ nen naa vó boo béè a lé gbálà. . . . Náa beè ié tọ́ọ̀ kà bo.”​—2 Sámuẹ̀l 14:25.

Sõò, nakà nvín ãa gbálàí beè ié dùm gááva, dùm ge ié gyọ́, nè dùm kẹ̀lẹ̀! Boo béè vó, Kpá Káí náa ló lé bel ea kil ló Ábsalọ̀m; à kọ́ à dú nen e bè náa ólò bọ́ló dẹ̀lẹ̀ nyíé boo e kẹ́ẹ náa ólò siíe nè neǹ fẹ̀ nèn.

Kọ bé à léeí ló, Kpá káí néi nakà dùùlà bá tṍí:

“Nveai ãa nen.”​—Kọlọ́sì 3:10.

“Ógá tui zẹ́gẹ́ e nen mon . . . , tãa vó á dú zẹ́gẹ́ e nen gbĩ́á ló a nyíe vaá nen náa mon.”​—1 Pítà 3:3, 4.

Boo tṍó e bè náa dú pọ́lọ́ gè siá tóm ló o bá, nú ea palàge bọọ èl bé eo meà naa dú bé eo tõò dùm naa. Mm̀ kà kà, ge ié lé lé kpãa é náa kọ ó leemá gbò nen èlmà bé eo kú àbèè o lé mèà gáẹ̀ naa! Ene kà pábia ea bée kọlà Phylicia kọ́ọ̀: “Gè dú lé bia ólò naa kọ gbò nen á ẹ̀b nen, sõò gbò láb ea dì ní m nè gbò lé lé kpãa eo íè ní e gbò nen é bọgẹ̀ nyimá ea kil ní ló é.”

É kọ bé eo meà naa, náá ólo leemá ni gbele tõ̀ò tṍó?

É kọ à íe tṍó eo beè bugi togó boo gè sí tọọ̀ biè ló o mèà àbèè ge dé nu ea é nveè bá nè o kpá ló?

Beò gáẹ̀ láá nyaaná o mèà, éé ní ea dì ní ló ní eo gáẹ̀ beè nyaaná ẽ́? (Kuu nu tenmá ló ní eo gàẹ̀ nyaaná.)

• GÃBOO

• NYÈÈ

• GYÁA

• KÚ

• SĨ́

• KPÁLÓ

Beà gá náa ò aalá naa ẽei ló túá kà bàà kà bíbvá, vaá beà gá náa ò kuu nu tenmá ló nu ea di mm̀ a taà kà bíbvá, bugi togó boo níí: Àé dú gè kọọ̀ gbò nen náa ẹbni kọ ò dúù bẽ́ belí bé e olo ẹbvì o bá naa.​—1 Sámuẹ̀l 16:7.