ENA dua vata ga na gauna ratou vinakata kina na luvemu, nomu boso kei watimu mo cakava e dua na ka. O qaravi rau tale tiko ga nomu itubutubu rau sa malumalumu sara. O sega ni tadra me va tu qori nomu bula, ia qori na ka o sotava tiko e veisiga. “Cava meu cakava?” o na taroga. “E levu era dau vinakata meu cakava vei ira na ka!” De sega ni bibi vei iko se vei ira na ka kece era vinakata tiko qori. O na lewa vinaka gona vakacava?

Na nona vakayagataki me turaganilewa duadua ga e Isireli ena gauna vakaivolatabu, a rairai nanuma kina o Mosese ni sa cakava tiko na veika e vinakati. Ia e tukuna vua o vugona: “E sega ni vinaka na ka o cakava tiko. O na oca dina.” Sa qai lesia e levu na cakacaka o Mosese vei ira na tagane nuitaki, era na qai kauta ga yani vua na kisi dredre. E yaga vakacava? E vakadeitaka vei Mosese o vugona: “O na vosota rawa na kena tarabi, era na lako kece ena vakacegu ina nodra vale.”—Lako Yani 18:17-23.

Me vaka e vakamacalataki ena ulutaga levu, o Delina e tauvi mate ni masela kei na nave e vakatokai me dystonia. E qaravi ratou tale tiko ga na tolu na ganena eratou tauvimate ni vakasama. E kaya: “Au raica niu sega ni lomabibi vakalevu keu dau cakava vakalalai na ka, au saga tale ga meu kua ni dau lokuyara. Niu vakamacalataka na kequ ituvaki, era dau vukei au kina eso tale, okati kina o watiqu. E dau vakamarautaki au tale ga noqu teitei vakalailai e veimataka.”

Ke vinakati vakalevu vei iko na ka, muria mada eso na vakatutu qo:

• Kerea me dua e vukei iko. Vakacava, era tiko e vale eso na gone era rawa ni vukei iko? Era tiko voleka eso na wekamu se itokani era rawa tale ga ni veivuke?

• Tukuna na ka o gadreva. Ke sivia tale na ka e vinakata o nomu boso, drau veivosaki kina. Sega ni kena ibalebale qo mo tukuna vua ni o na cegu mai na cakacaka ke sega ni rogoci iko. Vakaraitaka vua na kemu ituvaki. De dua ena rawa ni vakamamadataka nomu cakacaka.

• Vakavola na levu ni cakacaka mo qarava ena loma ni dua na macawa. Rawa ni so tale era veivuke ena icolacola qori?

• Mo digia vinaka na veisureti mo lako kina. Ke sa sega na gauna se igu mo na tiko kina ena veisureti qori, de ka vakayalomatua mo vakasuka ga.

Bibi me Nanumi: Ke o nanuma mo sa cakava ga vakadua na ka kece, ena rairai sega ni dua na ka e caka rawa.