ΑΥΤΗ η συλλογή των 400 και πλέον, ως επί το πλείστον χάλκινων, αντικειμένων βρέθηκε το Μάρτιο του 1961 σε μια σχισμή, τυλιγμένη σε ψάθα. Ανάμεσά τους υπήρχαν στέμματα, σκήπτρα, εργαλεία, ρόπαλα, καθώς και άλλα όπλα. Το εύρημα προκαλεί ενδιαφέρον στους αναγνώστες της Αγίας Γραφής, δεδομένου ότι στο εδάφιο Γένεση 4:22 ο Θουβάλ-κάιν περιγράφεται ως “σφυρηλάτης κάθε είδους χάλκινου και σιδερένιου εργαλείου”.

Πολλά ερωτηματικά παραμένουν σχετικά με την προέλευση και το παρελθόν αυτού του θησαυρού. Παρ’ όλα αυτά, η ανακάλυψή του δείχνει ότι η εξόρυξη, τήξη και χύτευση χαλκού ήταν γνωστή στους Βιβλικούς τόπους από αρχαιοτάτων χρόνων.

Όταν οι Ισραηλίτες επρόκειτο να εισέλθουν στην Υποσχεμένη Γη, ο Μωυσής τούς είπε: «Από τα βουνά της [γης] θα εξορύσσεις χαλκό». (Δευτερονόμιο 8:7-9) Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν στο Ισραήλ και στην Ιορδανία αρκετές περιοχές όπου στην αρχαιότητα γινόταν εξόρυξη και τήξη αυτού του μετάλλου, όπως η Φεϊνάν, η Θιμνά και το Χιρμπάτ εν-Ναχάς. Τι αποκαλύπτουν αυτές οι περιοχές;

Το έδαφος στη Φεϊνάν και στη Θιμνά είναι διάσπαρτο από ρηχούς λάκκους, όπου οι μεταλλωρύχοι εξόρυσσαν χαλκό τουλάχιστον επί 2.000 χρόνια. Ακόμη και σήμερα, ο επισκέπτης βρίσκει εδώ και εκεί κομμάτια από χαλκοφόρες πέτρες τα οποία φέρουν πράσινα στίγματα. Οι αρχαίοι μεταλλωρύχοι λάξευαν επίπονα την επιφάνεια του πετρώματος με λίθινα εργαλεία ώστε να αποσπάσουν το χαλκό από ορατές φλέβες του κοιτάσματος. Όταν εξαντλούνταν αυτές οι πηγές, έσκαβαν βαθύτερα με μεταλλικά εργαλεία, διαπλατύνοντας υπάρχουσες σπηλιές και ανοίγοντας βαθιές σήραγγες και στοές. Στο Γραφικό βιβλίο του Ιώβ, περιγράφονται τέτοιες μέθοδοι εξόρυξης. (Ιώβ 28:2-11) Επρόκειτο για βαριά χειρωνακτική εργασία. Μάλιστα, από τον τρίτο ως τον πέμπτο αιώνα Κ.Χ., οι ρωμαϊκές αρχές καταδίκαζαν πωρωμένους εγκληματίες και άλλους κρατουμένους σε καταναγκαστικά έργα στα χαλκωρυχεία της Φεϊνάν.

Στο Χιρμπάτ εν-Ναχάς (που σημαίνει «Ερείπια Χαλκού») έχουν βρεθεί τεράστιοι σωροί σκουριάς, κάτι που υποδηλώνει ότι εκεί γινόταν τήξη χαλκού σε επίπεδο βιομηχανίας. Οι μελετητές πιστεύουν ότι τα μεταλλεύματα μεταφέρονταν εκεί από κοντινά ορυχεία,  όπως της Φεϊνάν και της Θιμνά. Για να διαχωρίσουν το χαλκό από το μετάλλευμα, θέρμαιναν την ανθρακιά περίπου στους 1.200°C επί οχτώ ως δέκα ώρες με φυσητήρες και ποδοκίνητα φυσερά. Συνήθως, από πέντε κιλά μετάλλευμα εξήγαν ράβδους χαλκού βάρους περίπου ενός κιλού, τις οποίες μετέτρεπαν με χύτευση σε διάφορα αντικείμενα.

Στο Όρος Σινά, ο Ιεχωβά Θεός έδωσε συγκεκριμένα την οδηγία να χρησιμοποιήσουν αυτό το αστραφτερό μέταλλο, που εξορυσσόταν τοπικά, για την κατασκευή της σκηνής της μαρτυρίας. Μετέπειτα ο ναός της Ιερουσαλήμ χτίστηκε ακολουθώντας το ίδιο πρότυπο. (Έξοδος, κεφάλαιο 27) Οι Ισραηλίτες πιθανώς γνώριζαν τη μεταλλουργία προτού πάνε στην Αίγυπτο ή ίσως την έμαθαν εκεί. Την εποχή της Εξόδου, ήταν πλέον σε θέση να φτιάξουν ένα χυτό μοσχάρι. Μπορούσαν επίσης να κατασκευάσουν τα πολλά χάλκινα αντικείμενα που ήταν απαραίτητα για την υπηρεσία στη σκηνή της μαρτυρίας—όπως τη μεγάλη λεκάνη, τις χύτρες, τα ταψάκια, τα φτυάρια και τις πιρούνες.—Έξοδος 32:4.

Αργότερα, κατά την οδοιπορία στην έρημο, ίσως στα περίχωρα της Φουνών (πιθανώς της σημερινής Φεϊνάν), μιας περιοχής πλούσιας σε χαλκό, ο λαός παραπονέθηκε για το μάννα και το απόθεμα νερού. Ως τιμωρία, ο Ιεχωβά έστειλε δηλητηριώδη φίδια, και πολλοί πέθαναν. Αφού οι Ισραηλίτες μετανόησαν, ο Μωυσής μεσολάβησε, και ο Ιεχωβά τού έδωσε την εντολή να φτιάξει ένα χάλκινο ομοίωμα φιδιού και να το υψώσει σε έναν στύλο. Η αφήγηση αναφέρει: «Αν κάποιο φίδι είχε δαγκώσει έναν άνθρωπο και εκείνος προσήλωνε το βλέμμα του στο χάλκινο φίδι, τότε παρέμενε ζωντανός».—Αριθμοί 21:4-10· 33:43.

Ο Βασιλιάς Σολομών χρησιμοποίησε τεράστια ποσότητα χαλκού για τον εξοπλισμό του ναού στην Ιερουσαλήμ. Μεγάλο μέρος του το είχε εξασφαλίσει ο πατέρας του, ο Δαβίδ, από τις κατακτήσεις του στη Συρία. (1 Χρονικών 18:6-8) Η χάλκινη «χυτή θάλασσα», η τεράστια λεκάνη την οποία χρησιμοποιούσαν οι ιερείς για να πλένονται, είχε χωρητικότητα περίπου 66.000 λίτρα και ίσως ζύγιζε μέχρι 30 τόνους. (1 Βασιλέων 7:23-26, 44-46) Επίσης, υπήρχαν οι δύο κολοσσιαίοι χάλκινοι στύλοι στην είσοδο του ναού. Είχαν ύψος 8 μέτρα, ενώ τα κιονόκρανά τους 2,2 μέτρα. Ήταν κοίλοι, με τοίχωμα πάχους 7,5 εκατοστά και διάμετρο 1,7 μέτρα. (1 Βασιλέων 7:15, 16· 2 Χρονικών 4:17) Σαστίζει κανείς όταν σκέφτεται πόσος χαλκός χρειάστηκε για αυτές και μόνο τις κατασκευές.

Ο χαλκός χρησιμοποιούνταν επίσης ευρέως στην καθημερινή ζωή κατά τους Βιβλικούς χρόνους. Παραδείγματος χάρη, διαβάζουμε για όπλα, δεσμά, μουσικά όργανα και πόρτες από χαλκό. (1 Σαμουήλ 17:5, 6· 2 Βασιλέων 25:7· 1 Χρονικών 15:19· Ψαλμός 107:16) Ο Ιησούς μίλησε για χρήματα από «χαλκό», τα οποία έβαζαν στα πουγκιά, ο δε απόστολος Παύλος ανέφερε τον “Αλέξανδρο το χαλκουργό”.—Ματθαίος 10:9· 2 Τιμόθεο 4:14.

Οι αρχαιολόγοι και οι ιστορικοί πρέπει να απαντήσουν ακόμη σε πολλές ερωτήσεις για τα άφθονα χάλκινα αντικείμενα των Βιβλικών χρόνων, καθώς και για το μυστήριο του θησαυρού του Νάχαλ Μίσμαρ. Εντούτοις, γεγονός παραμένει, όπως επιβεβαιώνουν οι Γραφικές αφηγήσεις, ότι η γη την οποία κληρονόμησαν οι Ισραηλίτες ήταν όντως “μια καλή γη, . . . από τα βουνά της οποίας θα εξόρυσσαν χαλκό”.—Δευτερονόμιο 8:7-9.