Ο ΕΝΩΧ είχε ζήσει πολλά χρόνια. Ίσως είναι δύσκολο να το φανταστούμε, αλλά η ζωή αυτού του ανθρώπου είχε διαρκέσει περίπου 365 χρόνια​—περισσότερο από όσο ζουν τέσσερις υπερήλικες μαζί, με τα σημερινά δεδομένα! Αλλά για τον τότε κόσμο, δεν ήταν πολύ μεγάλος. Εκείνον τον καιρό, πριν από 50 και πλέον αιώνες, οι άνθρωποι ζούσαν πολύ περισσότερο από ό,τι σήμερα. Ο Αδάμ, ο πρώτος άνθρωπος, είχε ήδη ζήσει πάνω από εξακόσια χρόνια όταν γεννήθηκε ο Ενώχ, και έζησε άλλους τρεις αιώνες! Κάποιοι απόγονοι του Αδάμ έζησαν ακόμη περισσότερο. Σε ηλικία 365 ετών λοιπόν, ο Ενώχ πιθανώς φαινόταν αρκετά ακμαίος, όπως κάποιος που έχει ακόμη τη ζωή μπροστά του. Αλλά εκείνος δεν την είχε.

Ο Ενώχ πιθανότατα βρισκόταν σε μεγάλο κίνδυνο. Φανταστείτε τον να τρέχει για να γλιτώσει, μη μπορώντας να ξεχάσει την αντίδραση εκείνων στους οποίους είχε μόλις πει ένα άγγελμα από τον Θεό. Η οργή είχε παραμορφώσει τα πρόσωπά τους. Αυτοί οι άνθρωποι τον μισούσαν. Περιφρονούσαν το άγγελμά του και απεχθάνονταν τον Θεό που τον είχε στείλει. Δεν μπορούσαν να επιτεθούν στον Θεό του Ενώχ, τον Ιεχωβά, αλλά σίγουρα μπορούσαν να επιτεθούν στον ίδιο! Ο Ενώχ ίσως αναρωτιόταν αν θα ξανάβλεπε ποτέ την οικογένειά του. Σκεφτόταν άραγε τη σύζυγο και τις κόρες του, τον γιο του τον Μαθουσάλα ή τον εγγονό του τον Λάμεχ; (Γένεση 5:21-23, 25) Μήπως είχε έρθει το τέλος του;

Ο Ενώχ αποτελεί αινιγματική φυσιογνωμία στο Βιβλικό υπόμνημα. Μόλις τρεις σύντομες Γραφικές περικοπές κάνουν λόγο για αυτόν και όχι εκτενώς. (Γένεση 5:21-24· Εβραίους 11:5· Ιούδα 14, 15) Και όμως, οι πινελιές αυτών των εδαφίων αρκούν για να σκιαγραφήσουμε την εικόνα ενός άντρα εξαιρετικής πίστης. Μήπως χρειάζεται να προμηθεύετε για την οικογένειά σας; Αγωνιστήκατε ποτέ για να υποστηρίξετε αυτό που ξέρετε ότι είναι σωστό; Αν ναι, τότε μπορείτε να μάθετε πολλά από την πίστη του Ενώχ.

Η ανθρωπότητα είχε πάρει την κατιούσα όταν ο Ενώχ ήρθε στον κόσμο. Αυτή ήταν η έβδομη γενιά στη γενεαλογική γραμμή του Αδάμ. Ομολογουμένως, οι άνθρωποι ήταν πολύ πιο κοντά στην πάλαι ποτέ σωματική τελειότητα που έχασαν ο Αδάμ και η Εύα. Γι’ αυτό ζούσαν ακόμη τόσο πολύ. Παρ’ όλα αυτά, βρίσκονταν σε άθλια κατάσταση από ηθική και πνευματική άποψη. Η βία κυριαρχούσε. Αυτή η τάση είχε εμφανιστεί κατά τη δεύτερη γενιά, όταν ο Κάιν δολοφόνησε τον αδελφό του, τον Άβελ. Ένας από τους απογόνους του Κάιν φαίνεται ότι καμάρωνε που ήταν ακόμη πιο βίαιος και εκδικητικός από εκείνον! Στην τρίτη γενιά, το κακό πήρε και άλλη μορφή. Οι άνθρωποι άρχισαν να επικαλούνται το όνομα του Ιεχωβά, αλλά όχι ως ευλαβική πράξη λατρείας. Προφανώς χρησιμοποιούσαν το ιερό όνομα του Θεού με βλάσφημο, ασεβή τρόπο.—Γένεση 4:8, 23-26.

Αυτό το είδος διεφθαρμένης θρησκείας πιθανότατα βασίλευε την εποχή του Ενώχ. Καθώς λοιπόν ο Ενώχ μεγάλωνε, βρέθηκε αντιμέτωπος με μια επιλογή. Θα έμπαινε στο ίδιο καλούπι με τους ανθρώπους των ημερών του; Ή θα αναζητούσε τον αληθινό Θεό, τον Ιεχωβά, ο οποίος είχε κάνει τους ουρανούς και τη γη; Θα πρέπει να συγκινήθηκε βαθιά όταν έμαθε για τον Άβελ, ο οποίος υπέστη μαρτυρικό θάνατο επειδή λάτρευε τον Ιεχωβά με τρόπο που Τον ευαρεστούσε. Ο Ενώχ αποφάσισε να κρατήσει παρόμοια στάση. Το εδάφιο Γένεση 5:22 μας λέει: «Ο Ενώχ συνέχισε να περπατάει με τον αληθινό Θεό». Αυτή η αξιοσημείωτη φράση ξεχωρίζει  τον Ενώχ ως θεοσεβή άντρα μέσα σε έναν ασεβή κόσμο. Είναι ο πρώτος άνθρωπος που περιγράφεται έτσι στην Αγία Γραφή.

Το ίδιο Γραφικό εδάφιο λέει ότι ο Ενώχ συνέχισε να περπατάει με τον Ιεχωβά και μετά τη γέννηση του γιου του, του Μαθουσάλα. Βλέπουμε λοιπόν τον Ενώχ να γίνεται οικογενειάρχης σε ηλικία περίπου 65 ετών. Είχε μια σύζυγο, η οποία δεν κατονομάζεται στις Γραφές, καθώς και άγνωστο αριθμό «γιων και θυγατέρων». Για να περπατάει ένας πατέρας με τον Θεό καθώς ανατρέφει παιδιά και προμηθεύει για την οικογένειά του, θα πρέπει να προσπαθεί να φροντίζει για αυτήν με τον τρόπο του Θεού. Ο Ενώχ κατανοούσε ότι ο Ιεχωβά ανέμενε από εκείνον να προσκολληθεί πιστά στη σύζυγό του. (Γένεση 2:24) Και ασφαλώς έκανε το καλύτερο που μπορούσε ώστε να διδάξει τα παιδιά του για τον Ιεχωβά Θεό. Ποιο ήταν το αποτέλεσμα;

Στο συγκεκριμένο ζήτημα, το θεόπνευστο υπόμνημα μας δίνει λίγα στοιχεία και τα αφήνει να αιωρούνται. Δεν λέει τίποτα για την πίστη του γιου του Ενώχ, του Μαθουσάλα, ο οποίος έζησε όσο κανένας άλλος σύμφωνα με το Βιβλικό υπόμνημα και πέθανε το έτος που ήρθε ο μεγάλος Κατακλυσμός. Ωστόσο, ο Μαθουσάλα απέκτησε έναν γιο, τον Λάμεχ. Ο Λάμεχ έζησε παράλληλα με τον παππού του, τον Ενώχ, επί έναν και πλέον αιώνα. Και όταν μεγάλωσε, εκδήλωσε αξιοσημείωτη πίστη. Ο Ιεχωβά ενέπνευσε τον Λάμεχ να εκφέρει μια προφητεία για τον γιο του, τον Νώε, η οποία εκπληρώθηκε μετά τον Κατακλυσμό. Ο Νώε, όπως ο προπάππος του ο Ενώχ, ξεχώρισε ως άνθρωπος που περπάτησε με τον Θεό. Αν και οι δυο τους δεν συναντήθηκαν ποτέ, ο Ενώχ άφησε πλούσια παρακαταθήκη. Ο Νώε είναι πιθανό να είχε μάθει για αυτήν από τον δικό του πατέρα, τον Λάμεχ, ή από τον παππού του, τον Μαθουσάλα, ή ακόμη και από τον Ιάρεδ, τον πατέρα του Ενώχ, ο οποίος πέθανε όταν ο Νώε ήταν 366 ετών.—Γένεση 5:25-29· 6:9· 9:1.

Σκεφτείτε την αντίθεση ανάμεσα στον Ενώχ και στον Αδάμ. Ο Αδάμ, αν και τέλειος, αμάρτησε εναντίον του Ιεχωβά και άφησε στους απογόνους του μια παρακαταθήκη στασιασμού και δυστυχίας. Ο Ενώχ, αν και ατελής, περπάτησε με τον Θεό και άφησε στους απογόνους του μια παρακαταθήκη πίστης. Ο Αδάμ πέθανε όταν ο Ενώχ ήταν 308 ετών. Πένθησε άραγε η οικογένεια του Αδάμ αυτόν τον άκρως ιδιοτελή προπάτορα; Δεν γνωρίζουμε. Όπως και να έχουν τα πράγματα, ο Ενώχ «περπατούσε με τον αληθινό Θεό».—Γένεση 5:24.

Αν χρειάζεται να προμηθεύετε για την οικογένειά σας, σκεφτείτε τι μπορείτε να μάθετε από την πίστη του Ενώχ. Παρότι είναι ζωτικό να προμηθεύετε για την οικογένειά σας από υλική άποψη, οι πιο σημαντικές ανάγκες είναι οι πνευματικές. (1 Τιμόθεο 5:8) Αυτές τις ανάγκες δεν τις καλύπτετε μόνο με όσα λέτε, αλλά και με όσα κάνετε. Αν επιλέξετε να περπατάτε με τον Θεό όπως ο Ενώχ, αφήνοντας τη ζωή σας να καθοδηγείται από τους θεόπνευστους κανόνες, θα χαρίσετε και εσείς στην οικογένειά σας μια πλούσια παρακαταθήκη—ένα ανεκτίμητο παράδειγμα προς μίμηση.

Ο Ενώχ πρέπει να ένιωθε μοναξιά ως άνθρωπος πίστης μέσα σε έναν τόσο άπιστο κόσμο. Τον είχε άραγε παρατηρήσει ο Θεός του, ο Ιεχωβά; Ναι. Κάποια μέρα, ο Ιεχωβά επικοινώνησε με αυτόν τον πιστό του υπηρέτη. Ο Θεός έδωσε στον Ενώχ ένα άγγελμα για να το μεταδώσει στους ανθρώπους των ημερών του. Τον κατέστησε έτσι προφήτη, και μάλιστα τον πρώτο προφήτη τού οποίου το άγγελμα αποκαλύπτεται στη Γραφή. Αυτό το γνωρίζουμε χάρη στον Ιούδα, έναν ετεροθαλή αδελφό  του Ιησού, ο οποίος κατέγραψε υπό θεϊκή έμπνευση τα προφητικά λόγια του Ενώχ πολλούς αιώνες αργότερα. *

Ποια ήταν η προφητεία του Ενώχ; Η ακόλουθη: «Δείτε! Ήρθε ο Ιεχωβά με τις άγιες μυριάδες του να εκτελέσει κρίση εναντίον όλων και να καταδικάσει όλους τους ασεβείς για όλες τις ασεβείς πράξεις τους που έκαναν με ασεβή τρόπο, και για όλα τα συνταρακτικά πράγματα που είπαν εναντίον του ασεβείς αμαρτωλοί». (Ιούδα 14, 15) Ένα πρώτο πράγμα που μπορεί να προσέξατε είναι ότι ο Ενώχ μίλησε σε παρελθοντικό χρόνο, λες και ο Θεός είχε ήδη εκπληρώσει όσα περιγράφει η προφητεία. Αυτός είναι ένας τρόπος έκφρασης που ακολούθησαν πολλές προφητείες μετέπειτα. Το σκεπτικό είναι το εξής: Ο προφήτης μιλάει για κάτι που είναι τόσο βέβαιο ότι θα συμβεί ώστε μπορεί να περιγραφεί σαν να έχει ήδη γίνει!—Ησαΐας 46:10.

Πώς ένιωθε άραγε ο Ενώχ όταν γνωστοποιούσε εκείνη την εξαγγελία, ίσως διακηρύττοντάς την σε όλους όσους τον άκουγαν; Προσέξτε πόσο δυναμική ήταν η προειδοποίηση—αναφέρει τη λέξη «ασεβείς» τέσσερις φορές για να καταδικάσει τους ανθρώπους, τις πράξεις τους και τον τρόπο με τον οποίο έκαναν αυτές τις πράξεις. Συνεπώς, η προφητεία προειδοποιούσε όλους τους ανθρώπους ότι ο κόσμος που είχαν δημιουργήσει μετά την εκδίωξη από την Εδέμ ήταν πέρα για πέρα διεφθαρμένος. Εκείνος ο κόσμος θα έβρισκε κατακλυσμιαίο τέλος όταν ο Ιεχωβά θα ερχόταν με τις «άγιες μυριάδες» του—λεγεώνες ισχυρών αγγέλων σε παράταξη μάχης—για να επιφέρει καταστροφή. Ο Ενώχ μετέδωσε άφοβα αυτή τη θεϊκή προειδοποίηση, και το έκανε αυτό μόνος! Ίσως ο νεαρός Λάμεχ παρατηρούσε τον παππού του, θαυμάζοντας το θάρρος του. Κάτι τέτοιο δεν θα μας εξέπληττε καθόλου.

Η πίστη του Ενώχ μπορεί να μας υποκινήσει να αναρωτηθούμε αν βλέπουμε τον κόσμο στον οποίο ζούμε όπως τον βλέπει ο Θεός. Η κρίση που εξήγγειλε θαρραλέα ο Ενώχ εξακολουθεί να ισχύει. Αφορά τον σημερινό κόσμο όπως ακριβώς αφορούσε και τον κόσμο των ημερών του Ενώχ. Σε αρμονία με την προειδοποίηση του Ενώχ, ο Ιεχωβά έφερε τον μεγάλο Κατακλυσμό ενάντια σε εκείνον τον ασεβή κόσμο στις ημέρες του Νώε. Αλλά εκείνη η καταστροφή ήταν ενδεικτική μιας μεγαλύτερης καταστροφής που είναι ακόμη μελλοντική. (Ματθαίος 24:38, 39· 2 Πέτρου 2:4-6) Σήμερα, όπως και τότε, ο Ιεχωβά είναι έτοιμος να εφορμήσει με τις άγιες μυριάδες του για να επιφέρει δίκαιη κρίση κατά του ασεβούς κόσμου. Ο καθένας μας πρέπει να πάρει στα σοβαρά την προειδοποίηση του Ενώχ και να τη μεταδώσει και σε άλλους. Η οικογένεια και οι φίλοι μας μπορεί να διαχωρίσουν τη στάση τους από εμάς. Πιθανόν κατά καιρούς να νιώθουμε μόνοι. Αλλά ο Ιεχωβά δεν εγκατέλειψε ποτέ τον Ενώχ, ούτε πρόκειται να εγκαταλείψει σήμερα τους πιστούς υπηρέτες του!

Ποιο ήταν το τέλος του Ενώχ; Κατά κάποιον τρόπο, ο θάνατός του είναι ένας γρίφος μεγαλύτερος από ό,τι η ζωή του. Η αφήγηση της Γένεσης αναφέρει απλώς: «Ο Ενώχ περπατούσε με τον αληθινό Θεό. Κατόπιν δεν υπήρχε πια, γιατί τον πήρε ο Θεός». (Γένεση 5:24) Με ποιον τρόπο τον πήρε ο Θεός; Ο απόστολος Παύλος εξήγησε αργότερα: «Μέσω πίστης ο Ενώχ μετατέθηκε για να μη δει θάνατο, και δεν μπορούσε να βρεθεί πουθενά επειδή ο Θεός τον είχε μεταθέσει· διότι πριν από τη μετάθεσή του είχε τη μαρτυρία ότι είχε ευαρεστήσει τον Θεό». (Εβραίους 11:5) Τι εννοούσε ο Παύλος με τη φράση «μετατέθηκε για να μη δει θάνατο»; Ορισμένες μεταφράσεις της Γραφής λένε ότι ο Θεός πήρε τον Ενώχ στον ουρανό. Αλλά αυτό δεν μπορεί να αληθεύει. Η Γραφή δείχνει ότι ο Ιησούς Χριστός ήταν ο πρώτος που αναστήθηκε στον ουρανό.—Ιωάννης 3:13.

Με ποια έννοια, λοιπόν, «μετατέθηκε» ο Ενώχ ώστε να μη «δει θάνατο»; Ο Ιεχωβά πιθανότατα μετέθεσε γαλήνια τον Ενώχ από τη ζωή στον θάνατο, απαλλάσσοντάς τον από τις οδύνες του θανάτου. Πρώτα όμως, ο Ενώχ  έλαβε «τη μαρτυρία ότι είχε ευαρεστήσει τον Θεό». Πώς; Ακριβώς πριν πεθάνει, ίσως έλαβε κάποιο όραμα από τον Θεό, στο οποίο μπορεί να είδε τη γη μεταμορφωμένη σε παράδεισο. Έχοντας αυτή την έντονη απόδειξη της επιδοκιμασίας του Ιεχωβά, ο Ενώχ κοιμήθηκε τον ύπνο του θανάτου. Γράφοντας σχετικά με τον Ενώχ, καθώς και άλλους πιστούς άντρες και γυναίκες, ο απόστολος Παύλος δήλωσε: «Έχοντας πίστη πέθαναν όλοι αυτοί». (Εβραίους 11:13) Αργότερα, οι εχθροί του μπορεί να αναζήτησαν το σώμα του, αλλά «δεν μπορούσε να βρεθεί πουθενά», ενδεχομένως επειδή ο Ιεχωβά το είχε εξαφανίσει, για να μην το βεβηλώσουν ούτε να το χρησιμοποιήσουν για να προωθήσουν την ψεύτικη θρησκεία. *

Με αυτόν λοιπόν τον Γραφικό συλλογισμό υπόψη, ας επιχειρήσουμε να φανταστούμε πώς μπορεί να τερματίστηκε η ζωή του Ενώχ. Σκεφτείτε το ακόλουθο σενάριο έχοντας κατά νου ότι είναι απλώς μια πιθανότητα. Ο Ενώχ έτρεχε να γλιτώσει και είχε φτάσει στα όρια της εξάντλησης. Οι διώκτες του ήταν στο κατόπι του, βράζοντας από θυμό εξαιτίας του αγγέλματος κρίσης που μετέδιδε. Εκείνος βρήκε ένα μέρος να κρυφτεί και να ξεκουραστεί για λίγο, αλλά ήξερε ότι δεν θα ξέφευγε για πολύ ακόμη. Ένας βίαιος θάνατος κοντοζύγωνε. Ενώ ξεκουραζόταν, προσευχήθηκε στον Θεό. Τότε, τον κατέκλυσε ένα βαθύ αίσθημα ειρήνης. Ένα όραμα, που ήταν τόσο ζωντανό λες και ο Ενώχ το ζούσε στ’ αλήθεια, τον ταξίδεψε πολύ μακριά.

Φανταστείτε να ξεδιπλώνεται μπροστά του η θέα ενός κόσμου εντελώς διαφορετικού από αυτόν που γνώριζε. Φαινόταν εξίσου όμορφος με τον κήπο της Εδέμ, αλλά δεν τον φύλαγαν χερουβείμ για να μην μπουν άνθρωποι. Υπήρχαν εκεί πολλοί άντρες και γυναίκες—και όλοι τους έσφυζαν από υγεία και νεανικό σφρίγος. Ανάμεσά τους βασίλευε η ειρήνη. Δεν υπήρχε ούτε ίχνος από το μίσος και τον θρησκευτικό διωγμό που είχε βιώσει τόσο έντονα ο Ενώχ. Όσο για εκείνον, ένιωθε ότι ο Ιεχωβά τον προστάτευε, τον αγαπούσε και τον επιδοκίμαζε. Ήταν απόλυτα βέβαιος ότι αυτό ήταν το μέρος στο οποίο ανήκε. Θα γινόταν το σπίτι του. Καθώς αυτή η ειρήνη τον πλημμύριζε, ο Ενώχ έκλεισε τα μάτια του και αφέθηκε σε έναν βαθύ ύπνο, δίχως όνειρα.

Και εκεί παραμένει μέχρι σήμερα—κοιμάται τον ύπνο του θανάτου, προσεκτικά διαφυλαγμένος στην απεριόριστη μνήμη του Ιεχωβά Θεού! Όπως υποσχέθηκε αργότερα ο Ιησούς, έρχεται μια μέρα κατά την οποία όλοι όσοι είναι στη μνήμη του Θεού θα ακούσουν τη φωνή του Χριστού και θα βγουν από τον τάφο, ανοίγοντας τα μάτια τους για να αντικρίσουν έναν όμορφο και ειρηνικό νέο κόσμο.—Ιωάννης 5:28, 29.

Θα θέλατε να βρίσκεστε εκεί; Φανταστείτε τη συγκλονιστική στιγμή που θα συναντήσετε τον Ενώχ. Σκεφτείτε τα συναρπαστικά πράγματα που θα μπορούσαμε να μάθουμε από εκείνον! Θα μπορούσε να μας πει αν το υποθετικό σενάριό μας για τις τελευταίες του στιγμές ανταποκρίνεται κάπως στην πραγματικότητα. Υπάρχει όμως κάτι που πρέπει να μάθουμε τώρα από αυτόν. Αφού πρώτα αναφέρθηκε στον Ενώχ, ο Παύλος συνέχισε λέγοντας: «Χωρίς πίστη είναι αδύνατον να . . . ευαρεστήσει κανείς [τον Θεό]». (Εβραίους 11:6) Τι ισχυρός λόγος είναι αυτός ώστε ο καθένας από εμάς να μιμείται τη θαρραλέα πίστη του Ενώχ!