'Dho -a 'gü -wɔn -ta

˗Dhioo ˗nu ˈwo ˗gban kwa ˗bha ˗kë kletiɛn ˈka ˗sü waa kwa ˗bha ˗zlanwopö ˗yö ˗bhɔkwëë ˗bha

˗Dhioo ˗nu ˈwo ˗gban kwa ˗bha ˗kë kletiɛn ˈka ˗sü waa kwa ˗bha ˗zlanwopö ˗yö ˗bhɔkwëë ˗bha

ˈSëëdhɛ ˈö yö ˗a ˈgü ˗wɔn ˗nu

1. ˗Dhioo ˗nu ˈö ˈwo ˈsëëdhɛ ˈö yö ˗a ˈgü ˗wo ˗dho mɛn ˈˈpɛpɛ ˈö yö ˈdhö dɔ ˗sü ˈka ˗an ˗kɔ ˈka Kwa ˗bha ˗kë Kletiɛn ˈka ˗sü waa kwa ˗bha ˗zlanwopö ˗yö ˗bhɔkwëë ˗ta, ˗an ˗takun. ˗An dua ˗mü kö ˗wo ˗dhioo ˗nu ˈwo ˗gban ˗an ˗bha yö ˈˈpian ˈwo ˗dho ˗a kë ˗Kë kletiɛn ˈka ˗sü waa ˗zlanwopö ˗yö ˗bhɔkwëë ˈsëëdhɛ ˈgü ˗a ˗bha ˗an ˗ga, kö ˗wo ꞊tun ˗wo ˗de baaˈˈ ˗ni ˈgü ˗a ˗bha. ˗Zlanwopömɛn ˗nu ꞊gban ˈˈpɛpɛ ꞊faan ˗dho ˈmën kö ˗wo wo ˗de nu ꞊klaŋdhiʋ̈nën ˗nu ˗bha yö ˗dhɛ. Mɛn ˈˈpɛpɛ ˈwo nu ˗bhɔkwëë ˗nu ˗ta yi ꞊gban ˈka, ˗wo ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˗wo ꞊klaŋdhiʋ̈nën ˗nu ˗bha yö kë, ꞊ya kë ꞊dhɛ ˗wa ˈˈwɩ pë ˈö Biblö ˗ya pö ˗a ˗bha, ˈyö ˈwo wo ˗bha ˗tosɛta kë ˗kɔ ˗bɛ Kletiɛn ˗nu ˗bha ˈtɔŋ˗ ˗nu ˗bha. ˗Kë Kletiɛn ˈka ˗sü waa ˗zlanwopö ˗yö ˗bhɔkwëë ˗bha ˈwɔnyëë˗ dua ˗mü kö ˗yö ˈˈdoo dɔ mɛn ˈˈpɛpɛ ˈö ˈwaa ˗zlanwopömɛn ˗nu ˈka, ˈö ˈwo˗ ˈˈpiʋ̈ kö ˗wo wo ˈtɔ ˗ya kö ˗wo yö ˈbha kë ˗bhɔkwëë bhë ˗a ˗ta ˗an ˈˈpiʋ̈, kö ꞊ya kë ꞊dhɛ ˈwo dho ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˗ya pö ˗an ˗dhɛ. ˗A ˈˈdoo ˈö ˈˈdhʋ̈ ˗dho ˗gban dhɛɛˈˈ ˈbha ˗nu ˗ta. ˈWo ˈˈdoo ˈö bhë ˗a dɔ ˗ni ˈgü, mɛn ˈö Biblö ꞊draan ˗a ˗mɛn ˈˈpiʋ̈ dua ˗mü kö ˗yö kë mü (ɛɛnˈˈ ˗a ˗mɛn ˈkpɔmɛn ˗nu ˈö ˈwo Zoova ˗bha ꞊Gbɛkiö ˈka, ˗a mɛn do dua ˗mü kö ˗yö kë mü.) Dhɛɛˈˈ ˗nu suu do ˈö ˈwo ˗an kpɔ mɛn ˗nu ˈö ˈwo˗ ˈˈpiʋ̈ kö ˗wo kë ˗zlanwopömɛn ˗nu ˈö ˈwii bɔ ˈˈyi ꞊bhaa ꞊köŋ ˗an ˈka ˗an ˗gɔ bhë, ˈnën ˈö dho ˗an ˈkpɔ ˗a ˗gɔ.—od-F 8 § 8.

 DHIAŊ˗ ZÜDƆDHƐ

2. Minitö do. ˈˈDhoogɔ ꞊gban ˈˈpɛpɛ ˈka, ˈkwa kwa bo ˈˈtan bho ˗sü waa ꞊bhɛɛsü ˈka, ˗bhɔkwëë ˈˈdhiʋ̈sümɛn ˗dho ˗bhɔkwëë ˈö dho kë bhë, ˗a ˗dhɔ ˗da ˈˈtʋtomɛn ˗nu ˈgü. ˗A dua ˗mü kö ˗yö ˈwɔn gaga ˗nu ˈwo dho ˈˈtʋtomɛn ˗nu ꞊faan ˈmën, ˗an ˗wɔn blɛɛˈˈ.

  PË ˗SƐŊBƆ ˗NU ˈWO ˗ZLAN ˗WO ˈGÜ

 3ˈˈDhɛɛtadhiaŋ˗: Minitö ˗kɔŋ do. ˗Kë Kletiɛn ˈka ˗sü waa ˗zlanwopö ˗yö ˗bhɔkwëë ˈsëëdhɛ ˗ya ˈˈdhɛɛtadhiaŋ˗ ˗gɔ waa ˈwɔn gaga ꞊plɛ ɛɛnˈˈ ˗yaaga ˗nu ˗nu. Mɛn zii ɛɛnˈˈ mɛn zii ˗kɔ ꞊löö ˈö ˗ya ˗kian ꞊nën dua ˈdhö ˗mü kö ˗yö ˈˈdhɛɛtadhiaŋ˗ bhë ˗a zë. Biblö ˗wopösü ˈö ˈˈdhoogɔ ˈgü ˗ya yö Biblö ˈgü ˈsëëdhɛ ˗be ˗dɛɛ ˗bha, video do ˈö ˗gban ˗a ˗bha ˗dho ˈˈwɩ. ˈˈDhɛɛtadhiaŋzëmɛn ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˗kɔ ˈö video bhë waa˗ ˗bha ˈˈdhɛɛtadhiaŋ˗ ˗gɔ ˈwo ˗gban ˗a ˈka ˗wo ˈko ˗bha, ˗ya ˗zɔn. ˈˈKɛɛ ˗a dua ˗mü kö ˗yö ö ˈgü dɔ ˈˈgbɩɩ˗ kö ˈwɔn gaga ˈˈpɛpɛ ˈwo ˈsëëdhɛ ˈgü bhë, ˗yö ˗an ˈgü ˈˈpʋ. ˈˈTʋ̈ŋ ꞊ya kë ˗a ˗gɔ, ˗a dua ˗mü kö ˗yö pë ˈˈbin ˗nu ˈwo ˗gban ˗a ˗bha ˈwɔn ˗gɔ ˗bha, ˗an ˈgü ˈˈpʋ. ˗Wo ˗an ˗pëkë kö ˗wo kë˗ ˗bha ˈwɔn ˗gɔ ꞊taa ˈka. ꞊Ya kë ꞊dhɛ ˈsëëdhɛ ˈˈwɛɛ ˗nu mɔɔn˗ ˗bha ˈwo˗ ˗takun ˗a ˗bha ˈwɔn gaga ˗nu ˈgü ˈˈpʋ ˗sü ˗bha, ˗yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ˗dhɛga ˗an ˈgü.

 4Pë ˗sɛŋbɔ ˗nu ˈwo Biblö ˈgü: Minitö ˗kɔŋ do. Dhɛɛˈˈ waa ö ˗yɔ ˗nu ˗mü. ˗A ˗bha dhiaŋ züdɔdhɛ ɛɛnˈˈ dhiaŋ ˈˈdhiʋ̈tadhɛ ˈˈwɛɛ ˈbha ˈyaa ˈdhö. Mɛn zii ɛɛnˈˈ mɛn zii ˗kɔ ꞊löö ˈö ˗ya ˗kian ꞊nën dua ˈdhö ˗mü kö ˗ya kë. ˗A dua ˗mü kö ˗yö dhɛɛˈˈ ꞊plɛ bhë, ˗an ꞊gban ˈkpɔ ˈˈtʋtomɛn ˗nu ˗gɔ. Biblö ˈˈɲan ˈö ˗gban dhɛɛˈˈ ꞊blɛɛsü bhë ˗a ˗bha, ˗a ˗wopösü ˗dho ˈsü yö ꞊nën ˗a ˗bha. Mɛn ˗nu ˈwo dho ˈwɔn ˗daa kë bhë, ˗an ˗bha ˈwɔn ˗daa dua ˈyaa ˗mü kö ˗yö ʒiö minitö ˈgbu ˗ta.

 5Biblö ˗wopösü: Minitö ˗yiishiö. ˗A yö ˗dhɛ ˈö bhë, kwa ꞊klaŋnën gɔɔn˗ do ˈnën˗ dua ˈdhö ˗mü kö ˗ya kë. ˗A dua ˗mü kö ˗yö Biblö ˈˈpian bhë˗ ˗wo pö. ˗A ˗bha dhiaŋ züdɔdhɛ ɛɛnˈˈ dhiaŋ ˈˈdhiʋ̈tadhɛ ˈˈwɛɛ ˈbha ˈyaa ˈdhö. ˗Bhɔkwëë ˈˈdhiʋ̈sümɛn ˗dho ö ˈgü dɔ ˈˈgbɩɩ˗ kö ˗yö ꞊klaŋdhiʋ̈nën ˗nu ˗takun kö ˗wo pë ˗wo pö ˗së ˈka, kö pë ˈwo˗ ˗wo pö ˗ni ˈgü ˗wa ˈgüman, kö ˗wa ˗wo pö ꞊dhɛ ˗kɔ ˈwo ˈwɔn ꞊blɛɛ ˗a ˈka ˗a ˈdhö, kö ˗wo ꞊nënŋ ˗wo kpö ˈbha ˗nu ˗ta, kö ˗wo wo ˗foo ˗lo ˗dhɛ ˈbha ˗nu ˈgü. ˗Dhɛ ˈö kë ꞊dhɛ Biblö ˈˈpian ˈö ꞊klaŋnën ˗nu dho ˗a ˗wo pö ˗a ˈbha ˗nu ꞊gblɛɛn˗ ˈö ˗an ˈbha ˗nu ˈwo ꞊klöö˗ bhë, ˗Kë kletiɛn ˈka sü waa ˗zlanwopö ˗yö ˗bhɔkwëë ˗bha ˈwɔnyëë˗ dua ˗mü kö ꞊klaŋnën ˗nu ˈö dho yö ˈö bhë ˗a nu ˗an ˗dhɛ bhë, ˗yö ö ˈˈtʋ̈ŋ kë ˗be mɛn ˈö ˈdhö ˗a ˗bha ˗kɔmɔnwɔnbhasü ˈgü.

 Ü ˗BHA ˗ZLANWOPÖSÜ ˈKUN ˈˈGBƖƖ˗

6. Minitö ˗kɔŋ do ö ˗ga ˈˈsoodhu. ˗Bhɔkwëë ˈˈpian ˗dhɛ ˈö bhë ˗ya ˗kë ˈö mɛn ꞊gban ˈˈpɛpɛ ˗wo ˗zlanwopösü ˈgüdan, ˈö ˈwo wo ˗bha ˈˈdoo zü ˗dɔ mɛn ˗nu ˈˈpiʋ̈ ˗kɔ ˗kë ˗së. ˈGo mü ˈzü ˗ya ˗kë ˈö ˈwo kë ˗zlanwopömɛn ˗nu waa mɛn ꞊klaŋkëmɛn ˗nu ˗së ˈka. ˗A ˗dhɛa kë ˗bha, ˗wo ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈwo ꞊klaŋnën ˗nu ˗bha yö dɔ mɛn zii ˗nu ˗kɔ ˈka. ꞊Klaŋnën ˗nu ꞊gban dua ˗mü kö ˗wo yö kë ˈwɔn ˗gɔ ˈö go Mɛn ꞊klaŋkëmɛn ˗së ɛɛnˈˈ Mɛn ˗nu ˗dhɔ ˗yö kwa kë ˈgü, ˈö ˗ya ˗sü ˈka pë ˈgü ˗an ˗bha yö ˈˈsɔɔ ˗Kë Kletiɛn ˈka ˗sü waa kwa ˗bha ˗bhɔkwëë ˈsëëdhɛ ˗ta bhë, ˗a ˗bha. Yi ˈbha ˗nu ˈka, ˗a ˈˈpian ˈbha ˈö dho kë ꞊dhɛ ˈˈdoo ˈdhö ˗dho kë mü. ˈYö ˗a ˈˈpian ˗dhɛ ˈö bhë mɛn zii ɛɛnˈˈ mɛn zii ˗kɔ ꞊löö do ˈö ˗ya ˗kian ˈnën dho ˈˈdhiʋ̈sü ˗a ˈka.—Kpɔɔˈˈ  ˗wo ˗bhüöö kpö 15 ˗naan ˈö ˗gban ˗kɔ ˈö ˈwo ˈˈdhiʋ̈sü ˗bhɔkwëë ˈˈpian ˗nu ˈö dhɛɛˈˈ ˈbha ˗nu ˈwo˗ ˈgü ˗an ˈka ˗a ˗bha, ˗a ˗bha.

 7ˈˈDoo zü ˗dɔ mɛn ˗nu ˈˈpiʋ̈ ˗sü: ꞊Klaŋnën gɔɔn˗ ɛɛnˈˈ dhebɔ ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö yö ˈö bhë, ˗a ˗kë. ˗A ꞊klaŋnën ꞊ya kë gɔɔn˗ ˈka, ˗a ˈˈtʋtobhamɛn dua ˗mü kö ˗yö kë gɔɔn˗ ɛɛnˈˈ ˗a ˗bha ˈkɔdhigümɛn do ˈka. ꞊Ya kë dhebɔ ˈka, ˗a ˈˈtʋtobhamɛn dua ˗mü kö ˗yö kë dhebɔ ɛɛnˈˈ ˗a ˗bha ˈkɔdhigümɛn do ˈka. ꞊Klaŋdhiʋ̈nën waa ö ˈˈtʋtobhamɛn ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ˈwo ˈɲaannu ɛɛnˈˈ ˈwo to wo ˗gɛn ˗ta ˈwo wo ˗bha yö kë.—ˈBha˗ pö ˈwɔn ˈö ˗gban ˗a yö ˈgüwɔn waa ˗zlanwopö ˗kɔ suu ˗bha ˈü˗ ˈbha dɔ, kpɔɔˈˈ  ˗wo ˗bhüöö kpö 12 waa  13 ˗bha.

 8˗Womɛndhɛsü: ꞊Klaŋnën gɔɔn˗ ɛɛnˈˈ dhebɔ ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö yö ˈö bhë, ˗a ˗kë. ˗A ꞊klaŋnën ꞊ya kë gɔɔn˗ ˈka, ˗a ˈˈtʋtobhamɛn dua ˗mü kö ˗yö kë gɔɔn˗ ɛɛnˈˈ ˗a ˗bha ˈkɔdhigümɛn do ˈka. ꞊Ya kë dhebɔ ˈka, ˗a ˈˈtʋtobhamɛn dua ˗mü kö ˗yö kë dhebɔ ɛɛnˈˈ ˗a ˗bha ˈkɔdhigümɛn do ˈka. (km-F 5/97 p. 2) ꞊Klaŋdhiʋ̈nën waa ö ˈˈtʋtobhamɛn ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ˈwo ˈɲaannu ɛɛnˈˈ ˈwo to wo ˗gɛn ˗ta ˈwo wo ˗bha yö kë. ꞊Klaŋdhiʋ̈nën dua ˗mü kö pë ˈö ˈkwa dho ˗a pö kö ˈkwa ˗wo mɛn ˈbha ˈö ˈkwa ˈˈdoo dɔ ˗a ˈˈpiʋ̈ ˗blɛɛsüwo ˗a ˗zɔn.—ˈBha˗ pö ˈwɔn ˈö ˗gban ˗a yö ˈgüwɔn waa ˗zlanwopö ˗kɔ suu ˗bha ˈü˗ ˈbha dɔ, kpɔɔˈˈ  ˗wo ˗bhüöö kpö 12 waa  13 ˗bha.

 9Mɛn ˗nu ˗kë Yesu ˗bha gwëëˈˈ ˈˈka ˗sü: ꞊Klaŋnën gɔɔn˗ ɛɛnˈˈ dhebɔ ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö yö ˈö bhë, ˗a ˗kë. ˗A ꞊klaŋnën ꞊ya kë gɔɔn˗ ˈka, ˗a ˈˈtʋtobhamɛn dua ˗mü kö ˗yö kë gɔɔn˗ ɛɛnˈˈ ˗a ˗bha ˈkɔdhigümɛn do ˈka. ꞊Ya kë dhebɔ ˈka, ˗a ˈˈtʋtobhamɛn dua ˗mü kö ˗yö kë dhebɔ ɛɛnˈˈ ˗a ˗bha ˈkɔdhigümɛn do ˈka. (km-F 5/97 p. 2) ꞊Klaŋdhiʋ̈nën waa ö ˈˈtʋtobhamɛn ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ˈwo ˈɲaannu ɛɛnˈˈ ˈwo to wo ˗gɛn ˗ta ˈwo wo ˗bha yö kë. ˗A ˈˈpian bhë˗ ˈgü ꞊klaŋdhiʋ̈nën dua ˗mü kö ˗yö mɛn ˈbha ˈö˗ ˗bha Biblö ꞊klaŋ zü ˗ya dɔ ˈsaadhö, ˗a ꞊klaŋ kë. ꞊Klaŋdhiʋ̈nën dua ˈyaa ˗mü kö ˗ya züdɔ ɛɛnˈˈ kö ˗ya ˈˈdhiʋ̈ta ˗wo ˈbha ˗nu ˈka, ꞊ya kë ꞊dhɛ yö ˈö ˈwo˗ nu ˗a ˗dhɛ ˈyii ˗gban ˗a ˗ta. Pë ˗nu ˈö ˈwo dho ˗an draanˈˈ bhë, ˈˈgbɩɩdhɛ ˈyaa ˗mü kö ˗wa ꞊gban ˗wo pö wo ˗wo ˗ta.

 10Ü ˗bha ˗zoyödhe ˗wɔn blɛɛˈˈ: ꞊Ya kë ˈˈdhɛɛtadhiaŋ˗ ˈka, kwa ꞊dhegblü gɔɔn˗ do ˈnën dho ˗a zë. ꞊Ya kë ˈˈslözɔndhe ˈka, ꞊klaŋnën gɔɔn˗ ɛɛnˈˈ dhebɔ ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˗ya kë. ˗A ꞊klaŋnën ꞊ya kë gɔɔn˗ ˈka, ˗a ˈˈtʋtobhamɛn dua ˗mü kö ˗yö kë gɔɔn˗ ɛɛnˈˈ ˗a ˗bha ˈkɔdhigümɛn do ˈka. ꞊Ya kë dhebɔ ˈka, ˗a ˈˈtʋtobhamɛn dua ˗mü kö ˗yö kë dhebɔ ɛɛnˈˈ ˗a ˗bha ˈkɔdhigümɛn do ˈka. ꞊Klaŋnën dua ˗mü kö yö bɔ ˈwɔn ˗nu ˈwo ˈsëëdhɛ ˈö˗ ˗bha yö ˈgo ˗a ˈgü bhë ˗an ˗ta, kö ˗yö dhɛɛˈˈ ˈö˗ ˗bha yö ˈgü bhë ˗a ˗yɔ bɔ ˗së ˈka, ˈˈnɛɛnnɛn ˈka. ꞊Klaŋnën ˈö yö ˈö bhë ˗a kë ˗ni ˈgü, ꞊ya dhi ˗a ˗dhɛ ˗yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ˗dhɛga ˈsëëdhɛ ˈö˗ ˗bha yö ˗yö ˗gban ˗a ˗ta bhë, ˗a ˈgü.

 11ˈˈDhɛɛtadhiaŋ˗: Yö ˈö bhë kwa ꞊dhegblü gɔɔn˗ do ˈnën dua ˈdhö ˗mü kö ˗ya kë. ˗Yö ˗dho ˈˈdhɛɛtadhiaŋ˗ ˗zë. ˗A ˗bha ˈˈdhɛɛtadhiaŋ˗ ˗ya ˗gban ˈwɔn ga ˈbha ˈö ˈsëëdhɛ ˗be ˈnën Mɛn ˗nu ˗dhɔ ˗yö kwa kë Apɛndisö 1 ˈgü ˗a ˗ta, ˗a dua ˗mü kö ˗kɔ ˈö ˈkwa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈkwa yö ˗kë ˗a Biblö ˈˈɲan ɛɛnˈˈ ˈˈɲan ˗nu ˈka, ˗a ˗zɔn. ˗A ˈwɔnzuan ꞊nɛɛn: ˈˈTʋ̈ŋ waa ˗kɔ ˈö ˈkwa dho yö kë Biblö ˈˈɲan bhë˗ ˈka, ˗yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˗ya pö. ˗Yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈpö ˈö Biblö ˈˈɲan ɛɛnˈˈ ˈˈɲan ˗nu ˗gɛn waa ˗kɔ ˈö ˈkwa dho ˗a ˈgü ˈˈpʋ ˗a ˈka mɛn ˗nu ˗dhɛ ˗a ˗zɔn. ˈˈDhɛɛtadhiaŋ˗ ˗ya ˗gban ˈwɔn ga ˈbha ˈö ˈsëëdhɛ ˗be ˈnën Mɛn ˗nu ˗dhɔ ˗yö kwa kë ˈgü ˗a ˗ta, ꞊klaŋnën dua ˗mü kö ˗kɔ ˈö ˈkwa dho yö kë ˗a ˈka ˗zlanwopödhɛ ˈgü, ˗ya ˗zɔn. ˗Yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ˈwɔnzuan ˈö ˈwɔn ˗gɔ bhë ˗a ˈwɔn ga 1 ˈgü ˗a yö zaŋ ˗ta ɛɛnˈˈ ˈö Biblö ˈˈɲan ˗dhɛ ˈˈʋʋ ˗dhɛ ˈö ˈwɔn ˗gɔ bhë ˗a ˈgü ˗a ˗wɔn ꞊blɛɛ, ꞊ya kë ꞊dhɛ ˗yö ˗dho ˗a ˗takun.

   12Yö ˈgüwɔn: ˈWɔn ˗nu ˈö ˈwo ˗wo ˗bhüöö kpö ˈö yö waa˗ ˗dhɛ ˈö dɔ ˈˈpiʋ̈ ˗an ˈgü, ˗wo ˗gban «ˈˈDoo zü ˗dɔ mɛn ˗nu ˈˈpiʋ̈ ˗sü» waa «˗Womɛndhɛsü» ˗nu ˗bha. ꞊Ya kë ꞊dhɛ ˈwii ˈwɔn ˈˈwɛɛ ˈbha pö ꞊klaŋnën ˗dhɛ, ˗a dua ˗mü kö ˗yö gagade ˈbha ˈö Biblö ˈgü ˗a ˗zɔn ö ˈˈtʋtobhamɛn ˗dhɛ, kö ˗yö ˈpë ˈwo dho ˗a ˈwɔn blɛɛˈˈ ꞊taabha ˗a pö. ꞊Klaŋnën dua ˗mü kö ˗yö ö ˗kɔ ˈˈyɛ ˈwɔn ˗gɔ ˈbha ˈö ˗së ˗an ˗bha ˈˈyasa ˈgü, ˗a ˗bha. ꞊Ya dhi ˗a ˗dhɛ ˗yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ˈsëëdhɛ ɛɛnˈˈ video ˈbha ˈö kwa ˗bha Yö ˗kë ˈka ˗pë ꞊kwɛɛ˗ ˗nu ˈgü ˗wɔn ꞊blɛɛ. ꞊Klaŋnën dua ˈyaa ˗mü kö ˗yö ˗zlanwopö ˗kɔ ˈˈslö ˗nu draanˈˈ ö zuʋ̈ˈˈ ˈˈpiʋ̈. ˗A dua ˗mü kö ˗yö ö ˗bha ˈˈdoo ˗dɔ mɛn ˗nu ˈˈpiʋ̈ ˗kɔ ˗nu ˈö ˈwo ˗kë ꞊dhɛ ö ˈˈtʋ̈ŋ ˗kë mɛn ˗nu ˈgü ˗sü waa ˈwɔn ˗blɛɛ ꞊dhɛ ˗kɔ ˈö ˈwɔn ꞊blɛɛ ˗a ˈka ꞊shiöŋ ˗an ˈdhö, ˗kë ˗së ˗sü ˈˈslö mɛɛnˈˈ ˗kplawo.

   13˗Zlanwopö ˗kɔ suu: ꞊Klaŋnën dua ˗mü kö ˗dhɛ ˈö ˈwo˗ pö ꞊dhɛ ˗yö ˗zlanwopö ˗a ˗bha bhë, ˗a ˗bɛ ˈwɔn kë ˗kɔ ˈö ˗an ˈˈpian ˗ta mü, ˗a ˗bha. ˗A ˈwɔnzuan ꞊nɛɛn:

  1.  (1) ˈKɔ ˈgü ˈkɔ ˈgü: ˗Zlanwopö ˗kɔ suu ˈö bhë, ˗zlanwo ˗pö ˈkɔ ˈgü ˈkɔ ˈgü ˗sü ˈö mɛn ˗nu ˈˈpiʋ̈ ˈkɔɔ, telefɔnö ˈˈdhiʋ̈ ɛɛnˈˈ lɛtrö ˈka, yö ˗mü. ˗Yö ˗gban ˈpö mɛn ˈbha ˈö ˈkwa ˗zlanwopö ˗a ˗dhɛ ˗zlanwopö ˈkɔ ˈgü ˈkɔ ˈgü ˗sü ˈˈtʋ̈ŋ ˈka ˈö ˈkwa ˗wo ˗ni ˈgü ˗a ˗dhɛ kö ˈkwa ˈdho ˈˈdoo ˈka ˈˈdhiʋ̈, ˗a ˗bha.

  2.  (2) ˗Zlanwopösü ˈö ˗dhɛ ˈˈoo ˗dhɛ ˈgü: ˗Zlanwopö ˗kɔ suu ˈö bhë, ˗ya ˗kë ˈö mɛn ˗yö bɔ ˈwɔn suu ꞊gban ˗ta, ˗a ˗de ˗ ʒiaan ˈˈdoo ˈˈkpaan ˈö mɛn ˈdhö ˗zlanwopö. ˗Yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö ˗kë Biblö ˈˈɲan ˗zɔn ˗sü ˈö kwa yökëyɔɔ ˗nu, kwa ˈˈtɔŋdë ˗nu ˈwo ꞊klaŋplöö, kwa ˗yayɔɔ ˗nu waa mɛn ˗nu ˈkwa ˗kpan ˗an ˗bha ˗gɔ ˈgü ɛɛnˈˈ ˗dhɛ ˈˈoo ˗dhɛ ˈgü, ˗an ˗dhɛ ˗sü ˈka.

  3.  (3) ˗Zlanwopösü ˈö ˈˈdhɛɛta: ˗Zlanwo ˗pö ˗gɔnën ˈka ˗sü, ˗wo mɛn ˗nu ˗dhɛ ˗sü ˈö ˗an ˗bha yö ˈˈdhiʋ̈, ˗zlanwopö ˈkpinŋ˗ ˈˈpiʋ̈ ˗sü, ˈˈtɛɛpadhɛ ˗së ˗nu waa ˗dhɛ ˈˈpɛpɛ ˈö ˈkwa ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈkwa ˗kpan mɛn ˗nu ˗bha mü ˗an ˈgü ˗sü, ˗wa ˈgü ˈpö.

 14Yö ˗kë video waa ˈsëëdhɛ ˗nu ˈka ˗sü: ꞊Klaŋnën ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö video waa ˈsëëdhɛ ˗nu ˗zɔn. ˈˈKɛɛ ˗yö ˗dho ˈsü mɛn ˈö ˈwɔn blɛɛˈˈ ˗ni ˈgü ˗a ˗dhɛ, ˗a ˗bha. ꞊Ya kë ꞊dhɛ video ˗yö ꞊klaŋnën ˈbha ˗bha yö ˈgü ɛɛnˈˈ ˗ya ˈˈpiʋ̈ ˈö video ˗zɔn, ˗a dua ˗mü kö ˗ya ˈwɔn blɛɛˈˈ kö ˗wa ˈˈdoo dɔ. ˈˈKɛɛ ˈya ˈdho ˗a ˈˈwɩ.

  KWA ˗BHA ˗KË KLETIƐN ˈKA ˗SÜ

15. ˗Bhɔkwëë ˈˈpian ˗dhɛ ˈö bhë, ˗yö minitö 15 ꞊nën˗ ˗kë. ˈˈTan bho ˗sü ꞊ya ɲën, kwa ꞊dhegblü do ɛɛnˈˈ ꞊plɛ ˗dho bɔ ˈˈdhɛɛta kö ˗wo ˈˈtʋtomɛn ˗nu ˗takun ˗Zlan ˗Wo ˗ya ꞊bhlëë ˈgü ˗sü ˗bha. ˗A ˈˈpian ˗nu ˈwo bhë, ˗wo ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˗wo ˗an nu mɛn zii ˗nu ɛɛnˈˈ mɛn zii ˗kɔ ꞊löö ˗nu ˈö ˗wa ˗kian ˗an ˗nu ˗dhɛ. ˈˈKɛɛ mɛn zii ˗nu dosɛnŋ ˈnën ˗an dua ˈdhö ˗mü kö ˗wo ˗zlanwokɔdhi ˈˈtʋ̈ŋ ˗kë ˗a ˈgü ˗wɔn ˗nu kë. ˗A ˈˈpian ˈbha ˗ya kë ˈˈdoo dɔ ˗süˈka, ꞊ya ˈgo dhɛɛˈˈ ˗nu ˈwo ˗an nu bhë ˗an ˈgü, mɛn ˈö ˈˈdhiʋ̈sü ˗ni ˈgü ˗a ˈka ˗yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö dhɛɛˈˈ ˈˈwɛɛ ˈbha ˗nu kpɔ ꞊shiöŋ. ˗A ˗bha dhiaŋ züdɔdhɛ dua ˗mü kö ˗yö ke ꞊klöö˗ kö ˗yö ꞊mɔɔn ˈwɔn gaga ˗nu yö ˈˈkpɛnŋ ˗sü ˗bha, ˈgo mü ˈzü kö ˈˈtʋtomɛn ˗nu ˗wo dhɛɛˈˈ ˗nu ˗yɔ bɔ ˗sü ˈˈtʋ̈ŋ ꞊slɔɔ. Mɛn dhɛɛˈˈ ˈkpɔ ˗sü ˗ya kë ˗a ˈgü, mɛn ˈö ˈwo dho dhɛɛˈˈ ˈkpɔ ˗a ˗gɔ bhë ˗a ˈˈsɩ ˗ya kë ˗a ˗dhɛ ˗yö ˗së kö ˗yö ˈdho ˈˈdhʋnŋ. ˈYa ˈdho ˈto ö ˗duɛɛ ˈgü.

  16˗Zlanwokɔdhi ˗bha Biblö draansü: Minitö ˗kɔŋ ˗yaaga. Mɛn zii do ˈö ˗ya ˗kian ˈnën˗ dua ˈdhö ˗mü kö ˗yö ˗bhɔkwëë ˈˈpian ˗dhɛ ˈö bhë ˗a kë. (˗Dhɛ ˈö mɛn zii ˗nu ˈwaa mü ꞊va, ˗wo ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˗wo yö ˈö bhë ˗a nu mɛn zii ˗kɔ ꞊löö do ˈö ˗ya ˗kian ˗a ˗dhɛ.) Mɛn zii ˗nu kpö ꞊nën˗ dua ˈdhö mü kö ˗wo wo ˗kɔ ˈˈyɛ mɛn ˗nu ˈwo ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˈwo ˈˈdhiʋ̈sü ˗a ˈka, ˗an ˗bha. Kwa ꞊dhegblü ˗nu ˈö mɛn zii ˗nu ˈwo dho wo ˗kɔ ˈˈyɛ ˗an ˗bha bhë, ˗an dua ˗mü kö ˗wo ˈˈdhiʋ̈sü ˗a ˈka ˗së ˈka, kö ˗yö ɲën ˈˈtʋ̈ŋ ˗bha, kö ˈwɔn gaga ˗nu ˈwo Biblö ˈˈɲan ˗nu ˈgü ˗wo yö ˈˈkpɛnŋ, kö ˈˈtʋtomɛn ˗nu ˈwo ˗gleŋ ꞊va ˈsü ˗a ˈgü. ˗Kɔ ˈö ˈwo ˈˈdhiʋ̈sü ˗bhɔkwëë ˈˈpian ˗nu ˈwo ˗kë dhɛɛˈˈ waa ö ˗yɔ ˗nu ˈka˗ ˈka bhë ꞊waa˗ ˗ga, ˗yö ˗dho ˈwɔn ˗së kë ˗an ˗dhɛ. (w23.04 ˈˈp. 24, ˈkɔnën) ˈPë dho draanˈˈ ˗ya bo ɲën ˗sü ˈka, ˗a ˗dhɛ ˈyaa˗ ˗bha kö˗ ˈˈdhiʋ̈sümɛn ˗yö ˈdho ˈˈdoo ˈka ˈˈdhiʋ̈ ꞊gblɛɛn. ꞊Ya kë ꞊mɔɔn ˗a ˗bha ˗pë ˈka, ˗a ˈˈdhiʋ̈sümɛn waa ˈsëëdhɛ ˗wopömɛn ˗nu ˗wo kë mɛn ˈˈwɛɛ ˈka ˈˈdhoogɔ ꞊gban ˈˈpɛpɛ ˈka. ˗Kë Kletiɛn ˈka ˗sü waa ˗zlanwopö ˗yö ˗bhɔkwëë ˈˈdhiʋ̈sümɛn ꞊yaa˗ pö minitö ˈnën ˈbha ˗yö bho ˗zlanwokɔdhi ˗bha Biblö draansü ˈˈtʋ̈ŋ ˗ta, ˗a ˈˈdhiʋ̈sümɛn dua ˗mü kö ˗yö ö ˗zota ˗kɔ ˈö dho ˗a kë˗ ˈka, ˗a ˈgü. ˗Yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö˗ pö ˈsëëdhɛ ˗wopömɛn ˗dhɛ ꞊dhɛ ˈya ˈdho ˗wo ˗bhüöö kpö ˈbha ˗nu ˗wo pö.

  DHIAŊ˗ ˈˈDHIƲ̈TADHƐ

17. Minitö ˗yaaga. ˗Kë Kletiɛn ˈka sü waa ˗zlanwopö ˗yö ˗bhɔkwëë ˈˈdhiʋ̈sümɛn dua ˗mü kö ˗yö ˈˈtʋtomɛn ˗nu ˗zo ˗bo ˈwɔn ˗sɛŋbɔ ˗nu ˈwo kun ˗bhɔkwëë ˈgü bhë, ˗an ˈka. Pë ˈö dho kë ˗bhɔkwëë ˗ta ˈˈdhoogɔ ˈö dho yö mü ˗a ˈka, ˗a dua ˗mü kö ˗ya ˗wɔn blɛɛˈˈ. ˈˈTʋ̈ŋ ꞊ya kë ˗a ˗gɔ, ˗yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˗yö ꞊klaŋdhiʋ̈nën ˗nu ˈwo dho yö kë ˈˈdhoogɔ ˗dhɛ ˈö dho yö mü ˗a ˈka, ˗an ˈtɔ pö. ꞊Ya kë ꞊dhɛ ˗an ˗wo ˈyii ꞊mɔn pë ˈbha ˗bha, ˗wa ˈsëëdhɛ bɔ ˗zlanwokɔdhi ˗dhɛ ɛɛnˈˈ nɔɔn˗ ˈbha ˗nu ˗wa kë, ˗yö ꞊nën ˈö˗ dua ˈdhö ˗mü kö ˗yö ˗an pö ö ˗bha dhiaŋ ˈˈdhiʋ̈tadhɛ ˈˈtʋ̈ŋ ˈka. Nɔɔn˗ ˗nu ˈwo ˗gban ˗zlanwopö ˗yö ˗bhɔkwëë ˗nu, ˗bhɔkwëëkëgükɔ ˈˈzu ˗sü ˗nu ˗bha bhë, ˈwaa pö pë ˈka ˈˈdhʋŋ. ˗An dua mü kö ˗wo ˗a ꞊nënŋ tablo ˗bha. ˗Bhɔkwëë ˈˈdhiʋ̈sümɛn ꞊yaa˗ yö ꞊dhɛ ˈyi ˈdho ꞊mɔɔn nɔɔn˗ ˗nu ɛɛnˈˈ ˈsëëdhɛ ꞊gban ˗wo pö ˗sü ˗bha ˗a ˗bha dhiaŋ ˈˈdhiʋ̈tadhɛ ˈˈtʋ̈ŋ ˈka, ˗yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˗ya pö mɛn ˗nu ˈwo dho ˗bhɔkwëë ˈˈpian ˈbha kë Kwa ˗bha ˗kë Kletiɛn ˈka ˗sü ˈˈtʋ̈ŋ ˈka bhë, ˗an ˗dhɛ ꞊dhɛ ˗wo minitö ˈnën ˈbha bho ˗an ˗bhaa ˈˈpiʋ̈. (Kpɔɔˈˈ  ˗wo ˗bhüöö kpö 16 waa  19 ˗bha.) ˗Bhɔkwëë ˈˈdhiʋ̈ ˗dho ta ˈˈtan waa bhɛɛsü ˗an ˗ta.

  ꞊KLAŊDHIƲ̈NËN ˈˈNUƐ BHO ˗SÜ WAA ˗DHIOO ˗NU

18. ꞊Klaŋdhiʋ̈nën ˗dhɛ ˈö ˈdhö, ˗ya ö bo ö ˗bha yö ˈka, ˗Kë Kletiɛn ˈka sü waa ˗zlanwopö ˗yö ˗bhɔkwëë ˈˈdhiʋ̈sümɛn ˗dho minitö do ˈsü kö ˗ya ˈˈnuɛ bho, kö ˗yö ˗dhioo ˗nu ˈwo ˗gban ˈwɔn ˗gɔ ˈö kun ˗a draanˈˈ ˗ni ˈgü ˗a ˗bha, ˗an dɔ ˗a ˗ta. ˗Bhɔkwëë ˈˈdhiʋ̈sümɛn ˗ya ꞊klaŋdhiʋ̈nën ˗dhɛ, ˗a dua ˈyaa ˗mü kö ˈwɔn ˗gɔ ˈö ꞊klaŋdhiʋ̈nën ˗dho yö kë ˗a ˗bha, ˗a pö. ˈˈKɛɛ ꞊klaŋdhiʋ̈nën ˗ya bo ö ˗bha yö ˈka, ˗bhɔkwëë ˈˈdhiʋ̈sümɛn ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö˗ pö kö ˗ya ö ˗bo ˗a ˈˈnuɛ bho ˗sü ˈka. ˗Kɔ ˈö ꞊klaŋdhiʋ̈nën ˈö ˈwɔn ˗gɔ bhë ˗a ˗ya ˗a ˈka ꞊bhlëë ˈgü ˗së ˈka ɛɛnˈˈ ˈpë ˗kë waa ˗kɔˈö ꞊klaŋdhiʋ̈nën dua ˈdhö mü kö ˗ya draanˈˈ ˈbhaawo, ˗a dua ˗mü kö ˗ya pö. Pë ˈˈwɛɛ ˈbha ˗nu ˗wa kë ˗së ꞊klaŋdhiʋ̈nën ˗bha yö ˈgü, ˗bhɔkwëë ˈˈdhiʋ̈sümɛn ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˗yö ˗an ˗wɔn blɛɛˈˈ ꞊ya kë ꞊dhɛ ˈwo dho ꞊klaŋdhiʋ̈nën ɛɛnˈˈ ˈˈtʋtomɛn ˗nu ꞊faan ˈmën. ˗Bhɔkwëë ꞊ya ɲën ɛɛnˈˈ ˈˈtʋ̈ŋ ˈˈwɛɛ ˈbha ˈka, ˗yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˗yö ˗dhioo ˈbha ˗nu ˈwo go Mɛn ˗nu ˗dhɔ ˗yö kwa kë, Mɛn ꞊klaŋkëmɛn ˗së ɛɛnˈˈ ˈsëëdhɛ ˗be École du ministère ˈgü, ˗an dɔ ꞊klaŋdhiʋ̈nën ˗nu ˗ta ꞊plɛdhe ˈgü. ˗A ˗dhioo ˗nu ˈwo ˈˈdhʋ̈, ˗wo ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˗wo ˗gban ˈwɔn ˗gɔ ˈö yö ˗kë ˗a ˗bha ɛɛnˈˈ ˈwɔn ˗gɔ ˈˈwɛɛ ˈbha ˗bha.—ˈWɔn ˗nu ˈwo ˗gban ˗Kë Kletiɛn ˈka sü waa ˗zlanwopö ˗yö ˗bhɔkwëë ˈˈdhiʋ̈sümɛn waa ˗dhioodɔmɛntamɛn ꞊plɛ ˗naan ˗bha, ˈü˗ ˈˈpiʋ̈ ˈü˗ ˈbha dɔ, kpɔɔˈˈ  ˗wo ˗bhüöö kpö 19,  24, waa  25 ˗nu ˗bha.

     ˈˈTƲ̈Ŋ

19. Yö ˈˈpɛpɛ ˈö mɛn ˗nu dho ˗a kë, ˗dhioo ˗nu ˈö ˗bhɔkwëë ˈˈdhiʋ̈sümɛn dho ˗an dɔ waa˗ ˗bha mɛn ˗nu ˈˈnuɛ bho ˗sü dua ˈyaa ˗mü kö ˗yö ʒiö ˈˈtʋ̈ŋ ˗ta. ˈKö ˗kë ꞊dhɛ ˗Kë kletiɛn ˈka ˗sü waa ˗zlanwopö ˗yö ˗bhɔkwëë ˈsëëdhɛ ˗yö ˈˈtʋ̈ŋ ˈö ˗bhɔkwëë ˈˈpian ˗dhɛ ˈö ˈdhö dho ˗a kë ˗a ˗pö, ꞊ya kë ꞊dhɛ ˈpë dho draanˈˈ ˗a ˈˈpian ˈbha ˈgü ˗ya bo draanˈˈ ˗sü ˈka, ˗a ˗dhɛ ˈyaa˗ ˗bha kö pë ˈˈwɛɛ ˈbha ˗yö ˗da ˗ta kë ˈˈdhʋ̈ kö ˗a ɲën ˈˈtʋ̈ŋ ꞊dede ˗yö ˗wo. Mɛn ˈbha ˗ya ʒiö ˈˈtʋ̈ŋ ˗ta, ˗Kë Kletiɛn ˈka ˗sü waa ˗zlanwopö ˗yö ˗bhɔkwëë ˈˈdhiʋ̈sümɛn ɛɛnˈˈ ˗dhioodɔmɛntamɛn ꞊plɛ ˗naan dua ˗mü kö ˗ya ˈsü ꞊plɛdhe ˈgü kö ˗yö ˗dhioo ˗dɔ ˗a ˗ta. (Kpɔɔˈˈ  ˗wo ˗bhüöö kpö 24 waa  25 ˗bha.) ˈˈTʋ̈ŋ ˈö ˗bhɔkwëë ˗todhʋ̈sü dho ˗a kë kö ˈˈtan waa bhɛɛsü ˗nu ˗wo ˗an ˈgü, ˈyö ˗tɔ ˈˈlɛlɛ 1 waa minitö 45.

 ˈˈPIAN DO ˈˈPIƲ̈ ˗MAANKËMƐN ˗BHA ˗WO ˗ZLANWOKƆDHI ˗DHƐ ˗SÜ ˈˈTƲ̈Ŋ

20. ꞊Ya kë ꞊dhɛ ˈˈpian do ˈˈpiʋ̈ ˗maankëmɛn ˗ya nu kö ˗yö ˗wo ˗zlanwokɔdhi ˈbha ˗dhɛ, ˗bhɔkwëë ˗dho kë ꞊dhɛ ˗kɔ ˈö˗ ˈka ˗Kë Kletiɛn ˈka ˗sü waa ˗zlanwopö ˗yö ˗bhɔkwëë ˈsëëdhɛ ˗ta bhë, ˗a ˈdhö. ˈˈKɛɛ pë ˈdɔɔni ˗dho ˈgo ˈˈgblʋʋ: ˗Zlanwokɔdhi ˗bha Biblö draansü ˈö ˈkwa˗ ˗kë Kwa ˗bha kë Kletiɛn ˈka ˗sü ˈˈtʋ̈ŋ ˈka bhë, ˈyi ˈdho kë. ˈˈPian do ˈˈpiʋ̈ ˗maankëmɛn ˗bha minitö 30 ˈˈdhɛɛtadhiaŋ˗ ˗dho yö ˗a ʒiaandhö. ˈˈSanni ˗maankëmɛn ˗yö nu ö ˗bha ˈˈdhɛɛtadhiaŋ˗ zë, ˗bhɔkwëë ˈˈdhiʋ̈sümɛn dua ˗mü kö ˗yö ˈˈtʋtomɛn ˗nu ˗zo ˗bo ˗bhɔkwëë ˈö ˗kë bhë ˗a ˈgüwɔn ˈka, kö ˈpë ˈdho draanˈˈ ꞊taabha ˗ya ˈwɔn blɛɛˈˈ. ˗A dua ˗mü kö nɔɔn˗ ˗nu ˈwo ˈdhö, ˗yö ˗an pö kö ˗yö ˈsëëdhɛ ˗nu ˈwo ˗an bɔ ˗zlanwokɔdhi ˗dhɛ ˗an ˗wo pö. ꞊Ya ö bo kö ˗yö ˈˈpian do ˈˈpiʋ̈ ˗maankëmɛn ˗dhɛ. ˗Maankëmɛn ˗ya ö bo ö ˗bha ˈˈdhɛɛtaadhiaŋ˗ ˈka, ˗yö dho ˗bhɔkwëë ˈˈdhiʋ̈ta ˈˈtan ˈö ö ˗kɔ ˗yɛ ˗a ˗bha ˗a ˈka. ˗Yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈö kwa ꞊dhegblü ˈbha ˗dhɛ kö ˗yö nu bhɛɛˈˈ. ˗Maankëmɛn ˗bha ˈˈdhoogɔ bhë˗ ˈka, ꞊klaŋ ˈkɔ ˈˈwɛɛ ˈbha ˈyi ˈdho kë. ꞊Ya kë ꞊dhɛ ˗zlanwokɔdhi do bhë˗ ˈgü, mɛn kpö ˈbha ˗yö ˗bhɔkwëë ˗kë ˗wo ˈˈwɛɛ ˈgü, ˈkö ꞊dee ˈˈpian do ˈˈpiʋ̈ ˗maankëmɛn ˗ya nu ˗wo ˗an ˗bha ˗zlanwokɔdhi ˗dhɛ, ˗wo ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈwo wo ˗bha ˗bhɔkwëë ˗kë wo duuˈˈ ˈka. ˈˈKɛɛ ꞊ya yö ˗maankëmɛn ˗bha ˈˈdhɛɛtadhiaŋ˗ ˗bha, ˗an dua ˗mü kö ˗wo ˈdho ˗zlanwokɔdhigü ˈkpiisü ˈgü kö ˗wo wo ˈˈtʋ ˈto ˗maankëmɛn ˗bha ˈˈdhɛɛtadhiaŋ˗ ˗bha ˈpö.

 ˈˈDHOOGƆ ˈÖ ˈˈPIAN DO ˈˈPIƲ̈ ˗BHƆKWËË ƐƐNˈˈ ˗BHƆKWËË ˈKPII˗ DHO KË ˗A ˈGÜ

21. ˗Bhɔkwëë ˈyi ˈdho kë ˈˈdhoogɔ ˈö ˈˈpian do ˈˈpiʋ̈ ˗bhɔkwëë ɛɛnˈˈ ˗bhɔkwëë ˈkpii˗ dho kë ˗a ˈgü bhë, ˗a ˈgü. ˗Zlanwokɔdhigümɛn ˗nu dua ˗mü kö ˗wa ˈwɔn dɔ ꞊dhɛ pë ˗nu ˈkwa dho ˗an draanˈˈ ˗be ˗bhɔkwëë bhë˗ ˈˈtʋ̈ŋ ˈka bhë, mɛn ˈö ˈdhö ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˗ya draanˈˈ ö ˗de ˈˈpiʋ̈ ɛɛnˈˈ ö ˗bha ˈkɔdhigümɛn ˗nu ˈˈpiʋ̈.

 ˈˈDHOOGƆ ˈÖ ˗ZO ˗BO ˈWLAAN˗ DHO KË ˗A ˈGÜ

22. ˗Zo ˗bo ˈwlaan˗ ˗bha ˗dhɛkpaɔyi ˗ya ˗pö ˈˈdhoogɔ ꞊zinŋ ˈgü, ˗Kë Kletiɛn ˈka ˗sü waa ˗zlanwopö ˗yö ˗bhɔkwëë ˈyi ˈdho kë.

 ˗KË KLETIƐN ˈKA SÜ WAA ˗ZLANWOPÖ ˗YÖ ˗BHƆKWËË ˗BHA ˈWƆNYËË˗

23. Mɛn zii ˗nu ˈwo ˗zlanwokɔdhi ˈgü ꞊nën ˗an dua ˈdhö ˗mü kö ˗wo wo ˗kɔ ˈˈyɛ mɛn zii ˈö dho kë ˗Kë Kletiɛn ˈka sü waa ˗zlanwopö ˗yö ˗bhɔkwëë ˗bha ˈwɔnyëë˗ ˈka, ˗a ˗bha. ˗A ˈwɔnyëë˗ ˈö ˈˈdhʋ̈, yö ˈnën dua ˈdhö ˗mü kö ˗ya ˗kë kö ˗bhɔkwëë bhë ˗yö kë ˗së ˈka ꞊dhɛ ˗kɔ ˈö ˗dhioo ˗nu ˈwo ˈsëëdhɛ ˗ta yö ˗wa ˗zɔn ˗a ˈka, ˗a ˈdhö. Waa ˗dhioodɔmɛntamɛn ꞊plɛ ˗naan, ˗an dua ˗mü kö ˗wo wo ˈko ˗wo ˈgü man ˗së ˈka. ꞊Ya kë ꞊dhɛ ˗Kë Kletiɛn ˈka ˗sü waa ˗zlanwopö ˗yö ˗bhɔkwëë ˈsëëdhɛ ˗ya nu, ˗Kë Kletiɛn ˈka sü waa ˗zlanwopö ˗yö ˗bhɔkwëë ˗bha ˈwɔnyëë˗ dua ˗mü kö ˗yö mɛn ˈˈpɛpɛ ˈwo dho yö ˈbha kë ˈˈsu ꞊plɛ bhë ˗an ˈgü ˗bhɔkwëë ˈö ˈˈdhoogɔ ꞊zinŋ ˈgü ˗a ˗ta, ˗an ˈtɔ ˗ya. (Kpɔɔˈˈ  ˗wo ˗bhüöö kpö 3-16 waa  24 ˗bha.) ˈÖ yö nu ˗ni ˈgü ꞊klaŋnën ˗nu ˗dhɛ, ˗a dua ˗mü kö ˗yö ö ˈˈtʋ̈ŋ kë ꞊klaŋnën ˗nu ˗kwɛ, ˗an ˗bha ˗kɔmɔnwɔnbhasü, waa mɛn ˈö dho ꞊mɔɔn yö ˈö bhë ˗a kë ˗sü ö ˈflëë˗ ˈgü, ˗an ˈgü. ˈÖ ˗bhɔkwëë ˈˈpian ˈˈwɛɛ ˈbha nu ˗ni ˈgü mɛn ˗nu ˗dhɛ, ˗a dua ˗mü kö ˗yö ö ˈˈtʋ̈ŋ kë ˈwɔn suu do ˗nu ˈwo bhë, ˗an ˈgü. ˗A dua ˗mü kö ˗yö ˈˈdhoogɔ ˗yaaga ɛɛnˈˈ ˈö ʒiö ˗a ˗ta ˗a to ˈˈdhiʋ̈, kö ˗yö mɛn ˗nu ˈwo dho yö ˈbha kë ˗an ˗bha ˈsëëdhɛ nu. ˈSëëdhɛ ˈö dho ˗a nu ꞊klaŋnën ˗nu ˗zë ˗an ˗dhɛ ˈyö ˗tɔ Kwa ˗bha ˗kë Kletiɛn ˈka ˗sü waa kwa ˗bha ˗zlanwopö ˗yö ˗bhɔkwëë ˗yö ˈsëëdhɛ (S-89). ˗Kë Kletiɛn ˈka sü waa ˗zlanwopö ˗yö ˗bhɔkwëë ˗bha ˈwɔnyëë˗ dua ˗mü kö ˗yö ˗dhɛga tablo ˗bha ꞊ya kë ꞊dhɛ ˗bhɔkwëë ˈö ˈˈdhoogɔ ꞊zinŋ ˈgü ˗a ˈgüwɔn ˈsëëdhɛ ˗yö mü kö ˈö˗ ˈwɔn dɔ. Mɛn zii ˗nu ˗todhʋ̈sü ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈwo wo ˗kɔ ˗yɛ mɛn zii ˈˈwɛɛ ˈbha ɛɛnˈˈ mɛn zii ˗kɔ ꞊lö do ˈbha ˗bha kö ˗ya ˗takun. ˈKö ˗kë ˈˈdhʋ̈, mɛn zii ˗nu dosɛnŋ ꞊nën ˗an dua ˈdhö ˗mü kö ˗wo mɛn ˗nu ˈö ˈwaa ꞊klaŋnën ˗nu ˈka ˗an ˈtɔ ˗ya ˈsëëdhɛ bhë ˗a ˗ta.

    ˗KË KLETIƐN ˈKA SÜ WAA ˗ZLANWOPÖ ˗YÖ ˗BHƆKWËË ˈˈDHIƲ̈SÜMƐN

24. ˈˈDhoogɔ ꞊gban ˈˈpɛpɛ ˈka, mɛn zii do ˗dho kë ˗bhɔkwëë ˈö bhë, ˗a ˈˈdhiʋ̈sümɛn ˈka. (˗Zlanwokɔdhi ˗nu ˈö mɛn zii ˗nu ˈwaa mü ꞊va, mɛn zii ˗kɔ ꞊löö ˗nu ˈö ˗wa ˗kian, ˗wo ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˗wo kë ˗a ˈˈdhiʋ̈sümɛn ˗nu ˈka.) ˗Bhɔkwëë ˈˈdhiʋ̈sümɛn ꞊dede ˈnën˗ dua ˈdhö ˗mü kö ˗yö ö ˗bha dhiaŋ züdɔdhɛ waa ö ˗bha dhiaŋ ˈˈdhiʋ̈tadhɛ baaˈˈ. Mɛn ˈˈpɛpɛ ˈwo dho ˗bhɔkwëë ˈˈpian ˈbha kë, yö ˈnën ˈö dho ˗an ˗dhɛ. Mɛn zii ˗nu ˈwii kë ꞊va, ˗yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˗yö ˗bhɔkwëë ˈˈpian ˈbhaa ˗nu kë ˈpö. ˗A ˈˈpian ˗nu ˈwo ˈˈdhʋ̈ ˈyö ˈwo ˗tɔ ˗a ˗dhɛ ˗nu ˈwo video ˗zɔn ˗an ˈgü ˈˈkɛɛ ˈö ˈwaa ˗an ˈˈdoo dɔ. ˗A ˗bha dhiaŋ ˗nu ˈö ˗bhɔkwëë ˈˈpian ˗nu ꞊zinŋ ˈgü dua ˗mü kö ˗wo kë ꞊klöö˗. Mɛn zii ˗nu kpö ˈnën ˈwo dho wo ˗kɔ ˈˈyɛ mɛn zii ˗nu ˈwo dho ˈˈdhiʋ̈sü ˗bhɔkwëë bhë˗ ˈka, ˗an ˗bha. Mɛn zii ˗nu ˈwo dho wo ˗kɔ ˈˈyɛ ˗an ˗bha bhë, ˗a mɛn ˈö ˈdhö dua ˗mü kö ˗yö ˈˈdhiʋ̈sü ˗a ˈka ˈˈdhoogɔ ꞊gban ˈˈpɛpɛ ˈka. ˗Kë Kletiɛn ˈka sü waa ˗zlanwopö ˗yö ˗bhɔkwëë ˗bha ˈwɔnyëë˗ ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˗yö ˈˈdhiʋ̈sü ˗a ˈka ꞊va, kö ˗yö ʒiö ˗a ˈka mɛn zii ˗nu ˈwo to ˗an ˗ta. ˈˈKɛɛ ˗yö ˗dho ˈsü ˈwɔn ˈö ˗zlanwokɔdhi ˗dhɛ ˈö ˗dhö ˗a ˈgü ˗a ˗bha. ꞊Ya kë ꞊dhɛ mɛn zii ˈbha ˗kɔ ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˗yö ˈˈdhiʋ̈sü ˗zlanwokɔdhi ˗bha Biblö draansü ˈka, kö ˗yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha ˈpö kö ˗yö kë ˗bhɔkwëë ˈˈdhiʋ̈sümɛn ˈka. ˈˈKɛɛ ˈka ˗zo ˈya ˈdho bhɔ ꞊dhɛ ˗bhɔkwëë ˈˈdhiʋ̈sümɛn dua ˗mü kö ˗yö ˗dhioo dɔ ꞊klaŋdhiʋ̈nën ˗nu ˈwo yö ˈbha kë ˗an ˗ta ˗dhɔkaadhe ˈgü, kö ˗yö ˗an ˈˈnuɛ bho. ˗Bhɔkwëë ˈˈdhiʋ̈sümɛn ꞊nën dua ˈdhö ˗mü kö ˗yö ˈwɔn ꞊gban ˈˈpɛpɛ kë kö ˗bhɔkwëë ˗yö ɲën ˈˈlɛlɛ ˗bha. (Kpɔɔˈˈ  ˗wo ˗bhüöö kpö 17 waa  19 ˗bha.) ꞊Ya kë ꞊dhɛ ˗duɛɛ ꞊va ˗yö ˈˈdhɛɛta ˈˈdhʋŋ, ˈö ꞊ya kë ꞊dhɛ ˗bhɔkwëë ˈˈdhiʋ̈sümɛn ˈdhö˗ ˈˈpiʋ̈, ˗wo ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˗wo miklo do ˗gban ˗a ˗dhɛ mü kö ˗yö dɔ ˗a ˈˈdhiʋ̈ kö ˗yö mɛn ˗nu ˈwo dho ˗bhɔkwëë ˈˈpian ˈbha kë ˗an ˗dhɛ. Mɛn ˈö ˗an ˗dhɛ bhë, ˗wo dho nu dɔ ˈˈdhɛɛtadhiaŋzëmɛn ˗bha miklo ˈˈdhiʋ̈. ꞊Ya kë ꞊dhɛ ꞊klaŋdhiʋ̈nën ˗yö Biblö ˗wo ˗pö ˗ni ˈgü ɛɛnˈˈ Ü ˗bha ˗zlanwopösü ˈkun ˈˈgbɩɩ˗ ˈˈtʋ̈ŋ ˈka, ˗bhɔkwëë ˈˈdhiʋ̈sümɛn ˈdhö˗ ˈˈpiʋ̈, ˗yö ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˗yö ˈɲaannu ˗gbloo ˈgü ˈˈdhʋŋ tablö ˈˈdhiʋ̈. ˗A kë ˈˈdhʋ̈ ˗sü, ˗ya ˗kë ˈö ˈˈtʋ̈ŋ ˈyaa shiʋ̈ˈˈ.

   ˗DHIOODƆMƐNTAMƐN ꞊PLƐ ˗NAAN

25. ˗A kë dhʋ̈ ˗sü ˈˈsɩ ꞊ya kë, mɛn zii ˈö dho kë ˗dhioodɔmɛntamɛn ꞊plɛ ˗naan ˈka bhë, ˗yö ˗së kö ˗yö kë ˈˈdhɛɛtadhiaŋzëmɛn ˗tiaandhö ˈka. ˗A ˗bha yö ˈnën ˈtɔɔ˗ ˗dhioo ˗dɔ mɛn zii ˗nu waa mɛn zii ˗kɔ ꞊loo ˗nu ˗wo dho ˈˈdhɛɛtadhiaŋ˗ zë, ˈwo dho ˈˈdhiʋ̈sü ˈˈGlaadhiʋ̈ ˗tɔn waa ˗zlanwokɔdhi ˗bha Biblö draansü ˈka, ˈö ˈwo dho ˗wo ˗bhüöö kpö ˗nu ˗wo pö, ɛɛnˈˈ ˈö ˈwo dho ˗Kë Kletiɛn ˈka sü waa ˗zlanwopö ˗yö ˗bhɔkwëë ˈˈpian ˈbha kë, ˗an ta. (Kpɔɔˈˈ  ˗wo ˗bhüöö kpö 19 ˗bha.) ꞊Ya kë ꞊dhɛ mɛn zii ˗nu ˈö ˈwo ˗zlanwokɔdhi ˈgü ˗wo ˈˈdhɛɛtadhiaŋzëmɛn waa mɛn ꞊klaŋkëmɛn ˗tiaandhö ˗nu ˈka, ˗kwɛ ꞊gban ˈˈpɛpɛ ˈka, mɛn ˈö ˈdhö ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˗yö kë ˗dhioodɔmɛntamɛn ꞊plɛ ˗naan ˈka. ˗A ˗dhɛ ˈyaa˗ ˗bha kö ˗dhioodɔmɛntamɛn ꞊plɛ ˗naan ˗yö ˗dhioo dɔ mɛn ˗nu ˗ta ˈˈtʋ̈ŋ ꞊gban ˈka.

 ꞊KLAŊ ˈKƆ ˈˈWƐƐ ˗NU

26. ꞊Ya kë ꞊dhɛ ꞊klaŋdhiʋ̈nën ˗nu ˗wa kë ꞊va ꞊dedewo ˗zlanwokɔdhi do ˈgü, ꞊klaŋ ˈkɔ ˈˈwɛɛ ˗nu ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˗wo kë ˗an ˗bhaa ˈka. ꞊Klaŋ ˈkɔ ˈˈwɛɛ ˗dhɛ ˈö ˈdhö ˗a ˗bha ˗dhioodɔmɛntamɛn dua ˗mü kö yö ˗kë ˗dhö. ˗Yö ˗së kö ˗yö kë mɛn zii do ˈka. ˈˈKɛɛ ꞊ya kë ꞊dhɛ mɛn zii ˗nu ˈwo˗ ˈˈpiʋ̈, ˗wo ꞊mɔɔn˗ ˗bha kö ˗wo wo ˗kɔ ˈˈyɛ mɛn zii ˗kɔ ꞊löö do ˈö ˗ya ˗kian ꞊dedewo ˗a ˗bha. Mɛn zii ˗nu kpö ˈnën˗ dua ˈdhö ˗mü kö ˗wo wo ˗kɔ ˈˈyɛ mɛn ˈö ˈwo dho yö ˈö bhë ˗a dɔ ˗a ˗kɔ ˈka, ˗a ˗bha. Ɛɛnˈˈ ˈzü ꞊ya kë ꞊dhɛ mɛn zii ˗dhɛ ˈö ˈdhʋ̈ ˗dho yö ö bhë ˗a kë, ˗yö ˗dho ˈsü wo ꞊nën ˗an ˗bha. Mɛn ˈö dho kë ˗dhioodɔmɛntamɛn ˈka, ˗a dua ˗mü kö ˗yö ˈto pë ˈö pö ˗sü ˈka  ˗wo ˗bhüöö kpö 18 ˈgü bhë ˗a ˈˈpiʋ̈. Pë ˗sɛŋbɔ ˗nu ˈwo ˗Zlan ˗Wo ˈgü ˗bha ˈˈpian do ˈö ˗kë Pë ˗sɛŋbɔ ˗nu ˈwo Biblö ˈgü ˈka bhë ꞊ya ɲën, ˈyö ˈwo dho ˗a pö ꞊klaŋdhiʋ̈nën ˗nu ˈwo dho yö kë ꞊klaŋ ˈkɔ ˈˈwɛɛ ˈgü ˗an ˗dhɛ ꞊dhɛ ˗wo ˈdho mü. ꞊Klaŋnën ˗totaabhasü ˗ya bo ö ˗bha yö ˈka ˗bhɔkwëë bhë˗ ˗ta, ˗wo ˗dho wo ˗yɛɛ kë ˈö ˈwo nu ˗zlanwokɔdhi ˈkpiisü ˈgü.

 VIDEO ˗NU

27. ˗Bhɔkwëë ˈö yö ˗a ˈˈtʋ̈ŋ ˈka video ˗nu ˗dho kë. Ka dho ˗kpan ˗an ˗bha parɛɛ ꞊vadhɛ ˈgü application JW Library® ˗ta.

© 2023 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania

S-38-YCB 11/23