Za aha birimu

Za ahari Ebirimu

Waba nokimanya?

Waba nokimanya?

Egari eri omukonwa w’Omunyetiyopiya yabire ariho obu Filipo yamuhikireho ni erya muringo ki?

Ekigambo c’Orugirika ekiri kumanyisa “egari” omuri Bibuli y’Obuhinduzi bw’ensi ensya nikibasa kumanyisa ekintu cona ekine enziga kandi eki bari kubasa kuvuga. (Byak 8:28, 29, 38) Konka egari eri omukonwa w’Omunyetiyopiya yabire arimu niribasa kuba ryabire riri rihango kukira amagari agabire nigakoresibwa omu ntaro ninga omu mpaka z’okwiruka. Reka tushwime enshonga zimwe ezatuma twagamba tusyo.

Ogo Munyetiyopiya akaba ari ow’obushoborozo bwingi. Akaba ari ‘ow’obushoborozi bwingi, obu yahirwe Kandake, omugabekazi wa Etiyopiya, owabire ari omubiki w’ebintu byeye byona.’ (Byak 8:27) Ihanga rya Etiyopiya ry’omu bwire bwa kare niritwarirwamu ihanga rya Sudani hamwe n’ekicweka c’amashuma ga Egiputa by’omuri obu bwire. Ogo mushija nabasa kuba atarakoresize egari rimwe omuri orwo rugendo, kandi nabasa kuba yabire ayine ebintu byingi. Amingi omu magari agabire nigakoresibwa omu kinyigana c’okubanza omu kutwara abantu n’ebintu, bikaba byine enziga ina kandi bishwekire ah’iguru. Ekitabo kimwe kikagamba ngu: “Tukuratize ebi ekitabo c’Ebyakozirwe kiri kugamba, ebigari nk’ebyo bikaba byine ahantu hahangu h’okusitama ecabire nikituma abantu bakora engendo ndingwa baturize, kandi batunga n’ah’okuta ebintu byabo—An Exegetical Commentary.

Ogo Munyetiyopiya akaba ari kushoma obu Filipo yamuhikireho. Eyo nkuru negira ngu: ‘Filipo yayiruka, yamuhika, yahurira nashoma omu kitabo c’omuhanuzi Isaya.’ (Byak 8:30) Ebigari ebyabire nibikoresibwa omu ngendo, bikaba bitari kwiruka munonga. Obwe rero, ahakuba eryo gari ryabire ritari kwiruka munonga, bikatuma ogo mukonwa yagenda ari kushoma, konka nambwenu byatuma Filipo yayiruka n’ebigeri yarikwata.

Ogo munyetiyopiya akashaba Filipo ngu ‘atembe omu igari ashitame na we.’ (Byak 8:31) Amagari agabire nigakoresibwa omu mpaka z’okwiruka, ori kurivuga akaba ari kubasa kugenda ayemerire. Konka eryo gari ryo rikaba ririmu omwanya ogu ogo mukonwa na Filipo babire bari kubasa kusitamamu.

Obwe rero tukuratize eyo nkuru eri omu Byakozirwe ekicweka ca 8, n’ebihamya by’ebintu ebyabireho, juba aha ebitabo byitu bikagamba ku eryo gari eri omukonwa w’Omunyetiyopiya yabire arimu ryabire riri rihangu, okukira amagari agabire nigakoresibwa omu ntaro n’omu mpaka z’okwiruka.