AVBE AKO ỌGHE BAIBOL NA RHAN OTỌ RE
Rom 10:13—“Datie Eni Nọyaẹnmwa”
Emwi Ne Rom 10:13 Demu
Osanobua i gbe ewanmwẹ ghee obọ ọkpa, sokpan te irẹn kie ẹkpotọ ne emwa hia ya miẹn fan, ne iran mieke na gha mwẹ arrọọ etẹbitẹ; ẹi lele ẹvbo ne ọmwa ke rre ra aro ọmwa ne ọmwa khin. Vbọrhirhighayehẹ, ne ima mieke na miẹn imiẹnfan na, te ima gha datie eni e Jehova; e Jehova ọre eni Osa ne Oghodua. a—Psalm 83:18.
Ne Baibol na wẹẹ na “datie eni e Jehova” rhie ma wẹẹ, te ọ khẹke na rẹn eni Osanobua, a ghi vbe gha sunu ye eni nii vbe ugamwẹ ọghẹe. Sokpan ẹi wa re ọni ọkpa ẹre ọ rhie ma. (Psalm 116:12-14) Ọ vbe dekaẹn na mu ẹtin yan Osanobua kevbe na gha gualọ iyobọ vbe obọ re.—Psalm 20:7; 99:6.
Aro nọ ghaan ẹre Jesu wa ya gha ghee eni Osanobua. Vbe ọ ghi maa erhuanegbe ẹre vbene a ya na erhunmwu hẹ, ẹmwẹ okaro nọ tae ọre wẹẹ: “Erha mwa ne ọ rre ẹrinmwi: Gia ya ọghọ ne eni ruẹ nọhuanrẹn,” ra gia ya eni ruẹ khian nọhuanrẹn. (Matiu 6:9) Jesu vbe gi ima rẹn wẹẹ, deghẹ ima hoo ne ima gha mwẹ arrọọ etẹbitẹ, te ima gha rẹn Ọmwa nọ khuẹnniẹn eni nii, ma ghi hoẹmwẹ ọnrẹn, ma ghi vbe gha họn ẹmwẹ nẹẹn.—Jọn 17:3, 6, 26.
Vbọzẹe ne ima gha na sẹtin kha wẹẹ, e Jehova ọre “Nọyaẹnmwa” ne ebe Rom 10:13 guan kaẹn vbe E Baibol Ẹdo? Rhunmwuda, vbe ebe Joẹl 2:32, na ke rhie ako na ladian, e Jehova nọ re eni Osanobua ẹre a loo ro vba, vbe Baibol nẹdẹ na ya e Hibru gbẹn, ẹi re “Nọyaẹnmwa.” b
Emwi Ughughan Ni Ginna Rom 10:13
Ebe Rom uhunmwu ẹnrẹn 10, gi ima rẹn wẹẹ, deghẹ ọmwa na mu ẹtin yan e Jesu Kristi, ẹre ọ khian na gha mwẹ akueyi ọghe Osanobua. (Rom 10:9) Ako eso vbe Old Testament na sunu yi vbe Rom 10 wa vbe so igiẹ ye ọna. Ọmwa ghaa mwẹ amuẹtinyan ra iyayi, ọ ghi gha rhiegbe ma vbe ẹmwẹ nọ ta; odẹ ọkpa nọ khian ya ru ọna, ọre nọ gha kporhu iyẹn nọ maan ma emwa ni ma rẹn Osanobua. Ọna gha kie ẹkpotọ ne emwa ọvbehe ya do rẹn Osanobua, ẹghẹ nii, ẹkpotọ ghi vbe kie ne iran ya gha mwẹ arrọọ etẹbitẹ.—Rom 10:10, 14, 15, 17.
Tie ebe Rom uhunmwu ẹnrẹn 10; zẹvbe ne u ya tie ẹre, u ghi vbe gha ghee avbe footnote kevbe ako ọghe Baibol ọvbehe nọ dekaẹn ako ne u tie khian (cross-references).
a Odẹ igba 7,000 ẹre eni ọghe Osanobua ladian vbe avbe Baibol nẹdẹ na ya obọ gbẹn. Vbe Hibru, ikpẹmwẹ enẹ ẹre a ya gbẹn eni Osanobua; ikpẹmwẹ enẹ na ẹre a tie ẹre Tetragrammaton. Odẹ na mobọ ya tie eni na vbe Ebo ọre “Jehovah”; sokpan emwa eso ni rri egie ebe gha khian tie ẹre, iran ghi wẹẹ “Yahweh.”
b Ọ khọ wẹẹ, vbe Ivbiotu e Kristi ni gbẹn e Baibol ghaa ya unu kaẹn emwi ni rre ako ne a na loo eni Osanobua vbe “Old Testament” (Ile Nẹdẹ), iran ghi wa vbe loo eni nii zẹvbe nọ wa ya rre ako ne iran ya unu kaẹn nii. The Anchor Bible Dictionary khare wẹẹ: “Osẹ rhie ẹre ma wẹẹ, iyobọ ako hia ne a na sunu ye Tetragrammaton, nọ re Eni Osanobua, na tie ẹre Yahweh vbe O[ld] T[estament], ẹre emwa okaro ni gbẹn N[ew] T[estament] na wa vbe sunu yọ, vbe iran ghaa ya unu kaẹn emwi nọ rre O[ld] T[estament].” (Volume 6, ipapa 392) U ghaa hoo ne u rẹn sayọ vbekpa ọna, ya ghee “The Divine Name in the Christian Greek Scriptures” nọ rre Appendix A5 ọghe New World Translation of the Holy Scriptures na ya ruẹ ne egbe ọmwa (study edition). U gha miẹn izedu ọghe Baibol ughughan ne a na loo eni Osanobua vbe Rom 10:13 vbe Appendix C2.
You May Also Like
IMAMWAEMWI NI RRE UWU E BAIBOL
Avbe Emadogua Ne A Ya Ruẹ E Baibol
Tobọ ruẹ zẹ emadogua ne u khian loo ya ruẹ e Baibol, ne emwi ne u ruẹ mieke na sẹ ruẹ ekhọe kevbe nọ vbe gha sẹ ruẹ ọyẹnmwẹ.
