Go long ol haf insaed long hem

Go long lis blong ol haf

OL MAN BLONG BIFO | IGNAZ SEMMELWEIS

Ignaz Semmelweis

Ignaz Semmelweis

IGNAZ SEMMELWEIS i wan man we plante man i no save hem, be wok we hem i mekem i givhan long plante famle tede. Hem i bon long Buda, Hangari. Hem i kasem setifiket blong hem long yunivesiti blong Vienna long 1844. Biaen, long 1846 hem i wok long wan klinik blong ol woman we nem blong hem First Maternity Clinic of Vienna’s General Hospital. Wok blong hem i blong givhan long wan tija long klinik ya. Long ples ya, Semmelweis i fesem wan bigfala trabol. I gat moa long 13 pesen blong ol woman we oli stap bonem pikinini long klinik ya, oli ded from sik ya childbed fiva.

Ol dokta oli givim plante defdefren kaen tingting long saed blong stamba blong sik ya, be i nogat wan we i stret. Oli traehad blong katemdaon namba blong olgeta we oli stap ded, be oli no winim. Semmelweis i harem nogud tumas taem hem i tingbaot ol mama we oli stap harem nogud from sik ya gogo oli ded. Ale hem i wantem tumas blong faenemaot stamba blong sik ya mo stopem.

Long hospital we Semmelweis i wok long hem, i gat tu defren klinik blong ol woman. Namba blong olgeta we oli ded long fas klinik i plante moa long olgeta we oli ded long seken klinik. Wan samting we i defren long tufala klinik ya, hemia se, long faswan klinik oli tijim ol studen we oli stadi long ol meresin, mo long seken klinik oli tijim ol nes we oli stap givhan long ol woman blong bonem pikinini. ?Be from wanem namba blong olgeta we oli ded long tufala klinik ya i defdefren? Blong faenem ansa blong kwestin ya, Semmelweis i traem blong faenemaot ol samting we i mekem sik ya i kamaot, mo i mekem risej long wanwan long olgeta. Be hem i faenemaot se i no gat wan long ol samting ya we i stamba blong sik ya.

Stat blong yia 1847, i gat wan samting i hapen we i givhan long Semmelweis blong i faenem stamba blong sik ya. Wan fren blong hem we i wok wetem hem, nem blong hem Jakob Kolletschka, i ded. Posen i go long blad blong hem afta we hem i jekem wan dedman blong faenemaot se wanem i mekem man ya i ded. Taem Semmelweis i ridim ripot blong samting we i mekem Kolletschka i ded, hem i faenemaot se ripot ya i sem mak long ripot blong olgeta we oli kasem sik ya childbed fiva. Samting ya i mekem Semmelweis i stap tingting se maet posen we i stap long ol dedbodi nao i mekem se ol mama we oli gat bel oli kasem childbed fiva. Ol dokta mo ol studen we oli katem ol dedman bifo we oli go luk ol mama, oli no luksave se oli stap pasem sik ya taem oli givhan long ol mama blong bonem pikinini. Namba blong olgeta we oli ded long seken klinik i smol nomo, from se ol nes long ples ya oli no stap katem ol dedman blong jekem olgeta.

Kwik taem nomo Semmelweis i putum wan rul se ol dokta oli mas wasem gud han blong olgeta long wota we i gat meresin blong kilim ol gem, bifo we oli givhan long wan mama blong bonem pikinini. Gudfala samting we i kamaot, hemia se, namba blong olgeta we oli ded i godaon kwiktaem. Long Eprel i gat 18.27 pesen we oli ded, be long en blong yia i godaon long 0.19 pesen.

Be i no evriwan we oli glad long gudfala samting we Semmelweis i mekem. Samting we hem i faenemaot i agensem samting we bos blong hem i faenem. Biaen Semmelweis i lusum wok blong hem long Vienna mo i gobak long Hangari. Long ples ya, hem i lukaot long ples blong bonem ol pikinini long hospital ya St. Rochus long taon ya Pest. Mo hem i gohed blong yusum rod we hem i bin yusum, samting ya i mekem se namba blong olgeta we oli stap ded from sik ya childbed fiva i godaon bitim 1 pesen.

Long 1861, Semmelweis i raetem wan buk (The Cause, Concept, and Prophylaxis of Childbed Fever) we i tokbaot ol wok we hem i mekem. Be sore tumas, i gat sam yia i pas we ol man oli no tinghae long ol impoten save we hem i faenem. Long ol yia ya, i gat plante mama oli ded we maet oli save sevem laef blong olgeta, sipos ol man oli folem ol save ya.

Semmelweis i putumap wan rul long ol hospital we hem i lukaot long olgeta blong oli klin.—Robert Thom i pentem pija ya

Biaen, ol man oli jes luksave Semmelweis olsem wan long ol papa we ol man tede, oli stap yusum ol teknik blong olgeta blong kilim ol jem. Wok blong hem i givhan long ol man blong save se sam samting we man i no save luk wetem prapa ae blong hem i save mekem man i sik. Hem i joen long grup blong olgeta we oli faenemaot ol rod blong kilim ol jem. Oli singaotem ol rod ya se “ol impoten save we i bitim ol narafala save long saed blong meresin.” Wan samting we i gud blong save se, bitim 3,000 yia bifo, loa blong Moses we biaen i stap long Baebol, i bin tokbaot finis ol gudfala advaes we man i mas mekem taem i tajem wan dedman.

Ignaz Semmelweis i talem se: “Mak blong mi hemia blong tekemaot samting we i stap mekem ol mama oli harem nogud, mo sevem waef blong hasban, mo mama blong ol pikinini.”