Mi mi bon long 1960, mo long taem ya, mama blong mi i gat 17 yia. Mo bifo we mi mi bon, papa blong mi i lego mitufala. Mi mo Mama, mitufala i laef wetem tufala bubu blong mi long Is Jemani, long taon ya Burg. Plante man oli no bilif se i gat wan God, mo famle blong mi tu i tingting olsem. Long mifala, God i nating nomo.

Taem mi stap gruap, bubu man i intres bigwan long mi, mo hemia i mekem mi mi glad. Hem i sanem mi blong mekem plante samting, olsem klaem antap long ol tri blong katemaot ol branj blong olgeta. Taem mi smol, mi laekem mekem ol samting ya. Mi mi harem gud, mo mi glad.

Long seken yia blong mi long skul, taem mi gat seven yia, wan nogud samting i hapen long mi. Taem mi stap folem rod blong gohom, mi klaem long wan pos blong lektrik. Ale taem mi go antap kasem 8 meta, lektrik i jokem mi, nao mi no moa save wan samting. Be taem mi wekap long hospital, mi no moa save filim ol han blong mi. Tufala han blong mi i bon nogud, taswe oli mas katemaot tufala, blong mekem se posen i no go long blad blong mi. Mama mo tufala bubu blong mi oli harem nogud tumas. Be from we mi mi smol, mi no kasem save nating se naoia we mi no moa gat han, laef blong mi bambae i jenis.

Afta we mi aot long hospital, mi gobak long skul. Ol pikinini oli jikim mi, oli pusum mi, mo oli stonem mi from we oli save se mi no save mekem wan samting blong blokem olgeta. Toktok blong olgeta i mekem mi mi harem nogud tumas. Be biaen, oli sanem mi mi go long wan skul blong ol handikap, hemia Birkenwerder Skul. Mi mi slip long skul, mo skul ya i stap longwe long ples blong mi, taswe mama mo tufala bubu blong mi oli no save kam luk mi. Mi luk olgeta nomo long taem blong spel. Long ol ten yia we i kam biaen, mi gruap be mi no stap wetem mama mo tufala bubu blong mi.

Mi lanem blong mekem plante niufala samting wetem leg blong mi. ?Yu yu save holem spun no fok long leg blong yu, blong kakae? Mi no save, be mi lanem blong mekem samting ya. Mi lanem tu blong yusum leg blong mi blong brasem tut blong mi mo komem hea blong mi. Mi lanem tu blong mekem sam  aksen long leg blong mi, taem mi toktok wetem ol man. Yes, leg blong mi i kam han blong mi.

Taem mi kam yangfala, mi laekem blong ridim ol buk blong saens. Samtaem mi stap drim se mi gat han olsem blong robot, nao mi save mekem evri samting. Taem mi gat 14 yia, mi stat blong smok. Samting ya i mekem mi harem gud, mo mi harem se mi sem mak long ol narafala. Hemia i olsem we mi stap talem se: ‘Yes, mi tu mi save mekem olsem. Man we i smok, hem i bigman, nating se i gat han no nogat.’

Mi mi bisi mo mi mekem plante samting. Mi kam memba blong wan ogenaesesen blong ol yangfala, mo mi wok olsem sekretari, hemia wan wok we ol narafala memba oli tinghae long hem. Mi joen long wan grup blong singsing tu, mo mi raetem sam naesfala toktok we mi ridim long ol narafala, mo mi joen long spot blong ol handikap. Mi wok long wan kampani long taon, fastaem mi stap lan nomo, mo biaen mi wok fultaem. Taem mi stap gruap, plante taem mi putum giaman han from we mi wantem se bodi blong mi i fulwan.

Wan dei, taem mi stap wet long tren blong go long wok, wan man i kam klosap long mi. Hem i askem long mi sipos mi tingbaot samtaem se God i save letem mi mi gat tufala han blong mi bakegen. Mi no kasem save. I tru se mi wantem gat tufala han blong mi bakegen, !be long mi, samting ya i no save hapen! Mo from we mi mi no bilif long God, mi bilif strong se i no gat God. Stat long taem ya, mi stap ronwe long man ya.

Samtaem biaen, wan woman long wok i askem long mi blong visitim famle blong hem. Taem mifala i stap dring kofe, papa mo mama blong hem, tufala i stat tokbaot God ya Jehova, long mi. Hemia fas taem we mi harem se God i gat wan nem. (Ol Sam 83:18, NW) Be long tingting blong mi, mi stap tingting se: ‘I no gat wan God, nating se nem blong hem i hu. Mi mas pruvum se olgeta oli rong.’ Mi trastem tingting blong mi, taswe mi agri blong mifala i tokbaot Baebol. Be mi mi sapraes from we mi no naf blong pruvum se i no gat God.

Taem mifala i stap tokbaot ol profet tok blong Baebol, sloslo tingting blong mi i stat blong jenis. Plante long ol profet tok ya oli kamtru, nating se oli raetem plante handred yia no plante taosen yia bifo. Wan taem, mifala i stap skelem ol samting we oli stap hapen tede wetem ol profet tok we oli stap long Matiu japta 24, Luk japta 21, mo 2 Timoti japta 3. Wan dokta i save faenemaot sik blong wan man sipos hem i harem olgeta saen blong sik ya. Long sem fasin, olgeta samting we oli hapen, we ol profet tok oli bin tokbaot, oli givhan long mi blong luk se yumi laef long wan taem we Baebol i kolem se “ol las dei.” * Mi mi sapraes tumas. Olgeta profet tok ya oli stap kamtru stret long fes blong mi.

Mi mi bilif se samting we mi lanem hem i trutok. Mi stat blong prea long Jehova God mo mi stop blong smok, nating se mi mi smok blong plante yia finis. Mi gohed wan yia blong stadi long Baebol. Mo  long 27 Eprel 1986, mi mi baptaes haed nomo long wan bigfala besin blong swim long haos, from we long taem ya, oli putum tabu long ol Witnes blong Jehova long Is Jemani.

From tabu ya, mifala i seraot long ol smosmol grup blong mekem miting long haos blong ol brata, taswe mi save sam brata mo sista nomo. Be mi mi sek se wan dei, gavman i letem mi mi go long Wes Jemani, we long ples ya, oli no putum tabu long ol Witnes. Ale mi go long wan asembli, mo hemia fas taem long laef blong mi we mi luk plante taosen brata mo sista. Bambae mi neva fogetem taem ya.

Afta we stonwol blong Berlin i foldaon, ol Witnes blong Jehova oli fri bakegen. Naoia mifala i fri blong wosipim Jehova God. Mi wantem mekem moa long wok blong prij, be mi fraet blong toktok long ol strenja, from we mi mi handikap mo taem mi pikinini, mi spenem fultaem ya wetem ol handikap. Be long 1992, mi traehad blong prij 60 aoa long wan manis. Mi winim mo mi glad tumas. Ale mi mekem desisen blong gohed evri manis olsem, mo mi mekem olsem blong tri yia.

Mi stap tingbaot tok ya blong Baebol we i talem se: “Taem wan man i no strong, be mi tu mi harem we mi mi no strong.” (2 Korin 11:29) Mi mi save tingting yet mo mi gat voes. Taswe mi traem bes blong mi blong givhan long ol man. From we mi mi no gat han, mi naf blong kasem save long olgeta we oli no naf blong mekem plante samting. Mi kasem save se man i harem olsem wanem, taem hem i wantem tumas blong mekem samting we hem i no naf blong mekem. Mi traem blong leftemap tingting blong olgeta we oli harem olsem. Taem mi givhan long olgeta, mi glad tumas.

Be mi mas talem stret se samtaem tingting blong mi i foldaon. Mi wantem tumas we bodi blong mi i fulwan. Evri dei mi naf blong mekem plante samting mi wan, be i tekem plante taem, mo paoa. Toktok we mi tingbaot evri dei, hemia se: “Mi save mekem evri samting, long paoa blong Kraes ya we i stap mekem mi mi strong.” (Filipae 4:13) Jehova i givim paoa we mi nidim evri dei, blong mekem wok blong mi. Mi mi lanem se Jehova i neva stop blong givhan long mi. Taswe mi tu mi no wantem stop blong mekem wok blong hem.

Jehova i blesem mi, i mekem se mi gat prapa famle blong mi. Hemia samting we mi no gat taem mi pikinini mo mi yangfala. Mi gat wan gudfala woman, hemia Elke. Hem i lavem mi mo i gat sore. Mo antap moa, mi gat plante milian brata mo sista blong mi long fulwol we olgeta oli Witnes blong Jehova.

Mi mi harem gud long promes ya blong God blong mekem wan Paradaes, we bambae olgeta samting long hem “oli kam niuwan,” hemia i minim han blong mi tu. (Revelesen 21:5) Mi kasem save gud long promes ya taem mi tingbaot samting we Jisas i mekem taem hem i stap long wol. Wantaem nomo hem i hilim wan man we han blong hem i nogud, mo i putumbak sora blong wan man we oli katemaot. (Matiu 12:13; Luk 22:50, 51) Ol promes blong Jehova mo ol merikel blong Jisas oli mekem mi bilif strong se i no longtaem, bambae bodi blong mi i fulwan bakegen.

Blesing we i bigwan moa, hemia blong save Jehova God. Hem i papa blong mi, i fren blong mi, i mekem mi harem gud, mo i paoa blong mi. Mi mi gat sem filing olsem King Deved we i raetem se: ‘Jehovah i paoa blong mi. Hem i stap givhan long mi, mo i stap mekem mi mi glad.’ (Ol Sam 28:7) Mi mi wantem tumas blong holemtaet nambawan trutok ya long laef blong mi. Mi mi kasem trutok ya, nating se mi no gat han.